Zakaźne zapalenie nosa u królika: zaraźliwa choroba, której należy się obawiać
15.05.2023 - Czas czytania: 4 minuty
Królik ma „katar” – początkowo brzmi to nieszkodliwie, jeżeli pomyślimy o typowym ludzkim przeziębieniu. W rzeczywistości przeziębienie u królika, znane w medycynie jako Rhinitis contagiosa cuniculi, jest powszechną chorobą, którą należy leczyć. Tutaj przeczytasz, w jaki sposób możesz stwierdzić, czy cierpi na nią Twój długouchy przyjaciel i jakie metody leczenia są wymagane.
Czym jest zakaźne zapalenie nosa u królika?
Króliki są podatne na przeziębienia, szczególnie w sytuacji, gdy mieszkają w domu, a na wiosnę zbyt wcześnie przenoszą się z ogrzewanego pomieszczenia do chłodnego ogrodu. Zwierzęta żyjące na wolnym wybiegu mają zwykle silniejszy układ odpornościowy, ale niekorzystne warunki mogą powodować przeziębienie także u nich.
Jednak zakaźne zapalenie nosa u królika nie jest wynikiem przeziębienia, ale chorobą zakaźną wywołaną przez bakterie z rodzaju Pasteurella i Bortadella oraz niektóre drobnoustroje wtórne. Choroba jest zazwyczaj przenoszona z jednego zwierzęcia na drugie drogą kropelkową, ale może również wystąpić z opóźnieniem w wyniku kontaktu ze skażonymi powierzchniami i przedmiotami. Może ona nawet przenosić się z ludzi na króliki: możesz zatem zarazić swojego królika własnym przeziębieniem. W rzeczywistości większość królików domowych w Niemczech nosi w sobie uśpionego wirusa wywołującego zakaźne zapalenie nosa, ale niekoniecznie musi się to wiązać z zachorowaniem.
Zachorowaniu na zakaźne zapalenie nosa sprzyjają niewłaściwe warunki życia: brak higieny, przeciągi, stres lub błędy żywieniowe. Przede wszystkim rzadko zmieniana ściółka sprzyja rozprzestrzenianiu się bakterii oraz zwiększeniu stężenia amoniaku w otoczeniu zwierząt, co przyczynia się do podrażnienia dróg oddechowych. Laikowi trudno jest rozpoznać, co dokładnie stoi za zakaźnym zapaleniem nosa u królika. Abstrahując od przyczyny, królik z podejrzeniem choroby powinien niezwłocznie trafić pod opiekę lekarza weterynarii. Niezależnie od tego, czy jest to przeziębienie, czy też infekcja wirusowa bądź bakteryjną: choroby układu oddechowego u królików należy traktować bardzo poważnie. Jeżeli zostaną zignorowane, mogą stać się przewlekłe, wywołać zapalenie płuc lub zaostrzyć się na tyle szybko, że zakończą się śmiercią zwierzęcia.
Jakie są objawy zakaźnego zapalenia nosa u królika i czy da się leczyć tę chorobę?
We wczesnych stadiach zakaźne zapalenie nosa u królika można łatwo pomylić z „normalnym” przeziębieniem, ponieważ pierwsze objawy są raczej niespecyficzne.
Objawy we wczesnych stadiach choroby:
- Lekki katar: kichanie, wodnista wydzielina z nosa i lekkie zapalenie nosa to pierwsze objawy choroby.
- Zmiany w wydzielinie: w miarę postępu choroby wydzieliny z nosa stają się mleczne i lepkie.
- Zakażenie spowodowane wcieraniem: innym objawem zakaźnego zapalenia nosa u królika jest wzmożone czyszczenie pyszczka. Ponieważ zaraźliwa wydzielina pozostaje na łapach podczas czyszczenia pyszczka, jest ona rozprowadzana po całym ciele i środowisku życia królika.
- Infekcja oczu i uszu: choroba może rozprzestrzeniać się na oczy i jako choroba wtórna wywoływać ropne zapalenie spojówek lub objawiać się zapaleniem ucha środkowego.
- Trudności oddechowe: swobodne oddychanie chorego zwierzęcia jest zaburzone, co można wyraźnie rozpoznać po odgłosach wydawanych podczas oddychania i silnym oddychaniem bocznym.
- Podwyższona temperatura: wraz z postępem choroby pojawia się również gorączka.
- Przewlekła choroba układu oddechowego: infekcja dróg oddechowych może rozprzestrzenić się na oskrzela i tam przybrać przewlekły przebieg.
Odpowiednio wcześnie rozpoznane i zaadresowane zakaźne zapalenie nosa u królika można kontrolować – leczenie jednak nie istnieje. Jeżeli królik jest poza tym zdrowy i jego organizm nie został osłabiony przez oddziaływanie innych czynników, szanse na osiągnięcie sukcesu terapeutycznego są dobre: królik może wieść życie właściwie bez objawów choroby. Ponadto po zakażeniu wiele zwierząt wykazuje skłonność do nawrotu choroby, ponieważ całkowite wyeliminowanie patogenu jest prawie niemożliwe. Przewlekłe zakaźne zapalenie nosa u królika, które doprowadziło już do zapalenia płuc lub infekcji ucha, ma znacznie cięższy przebieg i jego kontrolowanie jest bardziej czasochłonne.
W jaki sposób leczy się zakaźne zapalenie nosa u królików?
Przed rozpoczęciem leczenia chorego królika weterynarz w pierwszej kolejności pobierze wymaz, aby móc określić rodzaj przeziębienia. Ponadto monitorowana jest również praca płuc zwierzęcia i, jeżeli okaże się to konieczne, wykonane zostanie zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej. Po ustaleniu i zidentyfikowaniu przyczyny zakaźnego zapalenia nosa u królika, pierwszym krokiem w leczeniu jest otwarcie oczu i nosa oraz zastosowanie kropli do oczu z antybiotykiem. Jednocześnie zwierzęciu zostanie podany antybiotyk o szerokim spektrum działania. Antybiotyki powinny zniszczyć patogeny bakteryjne lub ograniczać ich rozprzestrzenianie się. W zależności od zaleceń należy sumiennie podawać antybiotyki, czasami nawet przez kilka tygodni.
W celu wspomagania leczenia i kontrolowania objawów towarzyszących chorobie wskazane jest uzupełnienie diety o witaminy, najlepiej poprzez podawanie zielonego pożywienia oraz ziół, tj. babka lancetowata, tymianek i rumianek. Uwaga: króliki z chorobami układu oddechowego mają ograniczone poczucie smaku i zmniejszony apetyt. Zaburzona zostaje również zdolność instynktownego rozróżniania pomiędzy roślinami trującymi a strawnymi. Podawaj swojemu chrupaczowi wysokiej jakości, szczególnie intensywnie pachnące jedzenie. Skuteczne okazały się również inhalacje wykonywane z zastosowaniem olejków eterycznych z tymianku, kopru włoskiego i rumianku. W tym celu umieść królika w wyścielanym sianem transporterze lub klatce i postaw gorący napar przed zamkniętymi drzwiami. Przykryj transporter i miskę ściereczką, aby szczelina wentylacyjna pozostała wolna: w ten sposób królik może kilka razy dziennie wykonywać kilkuminutowe inhalacje.
Jeżeli nie stwierdzono, że zakaźne zapalenie nosa u królika zostało spowodowane przez nowo przybyłego osobnika, kontakt z człowiekiem lub skażone przedmioty, należy dokładnie sprawdzić, czy Twoja hodowla królików nie ma słabych punktów. Może to być niestwierdzony wcześniej przeciąg w kojcu.
Czy istnieje szczepienie przeciwko zakaźnemu zapaleniu nosa u królików?
Dostępne jest szczepienie przeciwko pierwotnemu patogenowi wywołującemu zakaźne zapalenie nosa u królików, które możesz wziąć pod uwagę, jeżeli Twoje króliki żyją w dużej grupie (ochrona zwierząt) lub okazjonalnie wyjeżdżają na wycieczki (na wystawy lub do pensjonatów). Takie szczepienie zapewnia ochronę przez około sześć miesięcy i nie może być podane w tym samym czasie, co szczepienie przeciwko myksomatozie. Zasadność szczepienia przeciwko zakaźnemu zapaleniu nosa u królików w normalnej domowej hodowli z kilkoma zwierzętami bywa kwestionowane ze względu na niewystarczająco zbadane skutki uboczne: ryzyko może przewyższać korzyści.
