Białaczka kotów: kiedy atakuje wirus
11.09.2023 - Czas czytania: 4 minuty
Białaczka, zwana potocznie „rakiem krwi”, to choroba nowotworowa układu limfatycznego lub krwiotwórczego – zarówno w przypadku ludzi, jak i kotów. Czymś absolutnie perfidnym w przypadku tej choroby jest jej postępujący rozwój z początkowo bardzo niespecyficznymi objawami. Białaczka kotów to najgorsza choroba zakaźna, która może dotknąć kota domowego: nie istnieje skuteczna metoda leczenia. W przypadku rozwinięcia się choroby zarażonemu kotu zostaje ograniczony czas życia. Profilaktyka jest ważna, aby Państwa tygrysek się nie zaraził.
Czym właściwie jest białaczka kotów?
Za białaczkę kotów odpowiada „wirus białaczki kotów”, w skrócie FeLV. FeLV jest szeroko rozpowszechniony na całym świecie i mogą się nim zarażać koty wszystkich ras. Wirus rozmnaża się w tkance limfatycznej zakażonego zwierzęcia i stamtąd sieje ogromne spustoszenie w organizmie, chociaż skutki choroby mogą być bardzo różne. Wirus przenosi się ze zwierzęcia na zwierzę poprzez krew i ślinę. Jeżeli zwierzęta wzajemnie się czyszczą, liżą lub przytulają, lub gryzą podczas sprzeczki, istnieje wysokie ryzyko zakażenia. Wirus może być również przenoszony przez kał, mocz i łzy lub wydzielinę z oczu. Znane są także przypadki zakażenia przezłożyskowego, czyli zakażenia nienarodzonych kociąt w macicy zarażonej matki.
Wirus jest bardzo zaraźliwy i może szybko rozprzestrzeniać się wśród niezaszczepionych kotów. Oprócz kotów wychodzących na zewnątrz, grupa ryzyka obejmuje szczególnie młode koty poniżej drugiego roku życia oraz zwierzęta, które mają już obniżoną odporność. W przypadku kota, u którego rozwinęła się choroba, pozostała średnia długość życia wynosi maksymalnie trzy lata. Przy obecnym stanie badań medycznych nie ma perspektyw na wyleczenie. Lekarz weterynarii wykrywa infekcję pośrednio, analizując przeciwciała obecne we krwi. Jednoznaczne wykrycie białaczki kotów jest ważne, aby uniknąć pomylenie jej z innymi chorobami zakaźnymi, które mają podobne objawy kliniczne.
Jakie są objawy białaczki kotów?
Od zakażenia do wystąpienia białaczki kotów może upłynąć kilka lat, a w niektórych szczęśliwych przypadkach choroba wcale się nie rozwija. Jednak każdy zarażony kot jest nosicielem wirusa i może zarazić inne zwierzęta. Pierwsze objawy białaczki kotów po wystąpieniu rzeczywistej choroby mają stosunkowo ogólny charakter. Zwierzę wygląda na wyczerpane i zmęczone, a także traci apetyt. Sam wirus wkracza w organizmie do akcji, przebierając różne postaci: może tworzyć nowotwory złośliwe w układzie limfatycznym lub zmieniać morfologię krwi, powodując niedobór odporności, objawy paraliżu i ciężkie choroby nerek. Zakażone zwierzęta często mają wyjątkowo bladą błonę śluzową. Objawy białaczki w przypadku obecności guzów to początkowo ogólna apatia, niechęć do jedzenia i wychudzenie; więcej zależy od organu dotkniętego chorobą.
Ognisko nowotworowe w przewodzie pokarmowym może powodować występowanie wymiotów i przewlekłej biegunki, jeżeli guz uciska tchawicę lub przełyk, występują trudności w oddychaniu i połykaniu. W przypadku uszkodzenia szpiku kostnego dochodzi do ogólnego osłabienia, anoreksji, żółtaczki, niedokrwistości i napadów gorączki.
Kiedy wirus atakuje krew, powoduje tam zmiany hematologiczne: układ odpornościowy jest osłabiony, co skutkuje zwiększoną podatnością na faktycznie nieszkodliwe zarazki i patogeny. Koty cierpią na kocią zarazę, oporną na leczenie kocią grypę, zapalenie błony śluzowej nosa i dziąseł oraz bolesne pazury.
Czy istnieją środki ochronne przeciwko białaczce kotów?
W przypadku zwierzęcia chorującego na białaczkę kotów nie można mówić o pełnym wyzdrowieniu. Choroby nie da się wyleczyć. W najlepszym razie można zastosować środki paliatywne, aby złagodzić dolegliwości odczuwane przez kota. Chemoterapia i radioterapia oraz podanie leków hamujących aktywność wirusa pozwalają wydłużyć życie chorego kota lub opóźnić początek choroby. Można jednak podjąć środki ostrożności: istnieją sprawdzone szczepionki, które powinny przyjąć przede wszystkim te koty, które wychodzą na zewnątrz.
Przed szczepieniem należy jednak w pierwszej kolejności sprawdzić, czy u kota obecna jest infekcja, ponieważ wówczas szczepienie byłoby nieskuteczne. Kocięta należy zaszczepić pomiędzy dziewiątym a trzynastym tygodniem życia, a następnie powtarzać ćwiczenia corocznie. Nie jest jednak do końca pewne, w jakim stopniu szczepionka zapewnia ochronę, jeżeli zaszczepiony kot ma stały kontakt z chorymi zwierzętami lub zwierzęta będącymi nosicielami do końca życia, a zatem z kotami, które, w sposób niewidoczny, są zainfekowane, ale jeszcze nie chore. Jeżeli posiadają Państwo w domu kilka kotów, należy poddać je badaniu w kierunku FeLV, tj. wirusa białaczki kotów.
Wirus białaczki kotów jest wysoce zaraźliwy. Jeżeli wirus pozostaje poza ciałem, po kilku minutach staje się nieaktywny, dlatego pośrednia transmisja wirusa poprzez kontakt z przedmiotami, jak np. miseczką na karmę, jest mało prawdopodobna. Ponadto wszystkie powszechnie stosowane detergenty i środki dezynfekujące mogą eliminować wirusa na powierzchniach. Zatem przy dobrej higienie zakażenie jest praktycznie niemożliwe. Dla innych zwierząt i ludzi białaczka kotów jest niegroźna. Tylko koty mające ze sobą bezpośredni kontakt mogą się nawzajem infekować. Oznacza to jednak również, że chory kot nie powinien już wychodzić na zewnątrz, aby nie zagrażać innym przedstawicielom swojego gatunku.
Co należy zrobić, jeżeli kot choruje ma białaczkę kotów?
Jeżeli choroba u Państwa kota jeszcze się nie rozwinęła lub jest dopiero we wczesnym stadium, mogą Państwo podjąć proste działania, aby poprawić jakość życia zwierzęcia i opóźnić wystąpienie choroby. Prosimy rozpieszczać kota, poświęcać mu czas na zabawę i przytulanie. Układ odpornościowy wzmocnią Państwo, podając kotu zbilansowaną, wysokiej jakości karmę, spokojnym środowiskiem życia, zajęciem odpowiednim do potrzeb gatunku i mnóstwem miłości. Wszystko to zapewni kotu cudowne życie.