Ubranie ochronne dla psa na czas burzy z piorunami – co uspokaja zwierzęta domowe w sylwestra?
15.05.2023 - Czas czytania: 5 minuty
Podczas gdy wielu ludzi świetnie się bawi w noc sylwestrową, hałas często wywołuje strach i panikę u naszych czworonożnych przyjaciół. Rozmawiamy o tym z lekarką weterynarii i ekspertką z ekipy Doktora MaxiZoo, Berit Bräuer
Dlaczego niektóre zwierzęta boją się odgłosów wystrzałów bardziej niż inne?
Już w okresie szczenięctwa psy uczą się radzić sobie z bodźcami pochodzącymi ze środowiska. W tym okresie kształtowania zachowań i socjalizacji powinny zatem stykać się z różnymi dźwiękami i zapachami. U psów i kotów etap imprintingu rozpoczyna się już w czwartym tygodniu życia. Wpływa na to również zachowanie matki, która może (ale nie musi) modelować u szczeniąt „opanowane” podejście do bodźców z zewnątrz.
Niektóre psy są genetycznie uwarunkowane do większej bojaźliwości. Lęki mogą jednak rozwinąć się także w dorosłym życiu po przejściu drastycznych doświadczeń – po wypadku, pożarze, utracie właściciela czy wszelkich innych traumatycznych przeżyć, przez co sylwester stanie się stresujący z powodu słyszanych odgłosów, jaskrawych błysków i zapachu palonych fajerwerków.
Czy można wytrenować zwierzę, aby się nie bało? Kiedy należy zacząć trening i jak on działa?
Szczenięta powinny dorastać w sposób możliwie stymulujący i stykać się z wieloma aspektami życia codziennego – odkurzaniem, efektami świetlnymi, radiem, telewizją, głośnymi rozmowami, pojazdami, klaskaniem w dłonie, odgłosami gwizdka itp. Jeśli strach już się zapisze w korze mózgowej, szkolenie takiego zwierzęcia trwa całymi tygodniami, a nawet miesiącami; zwierzę musi otrzymać dużą dozę cierpliwości, aby poczuć się pozytywnie i aby negatywne odczucia nie górowały. Można tego dokonać poprzez systematyczne odwrażliwianie: zwierzę musi zająć się czymś pozytywnym i przyjemnym, w czym poczuje się świetnie. W takich momentach z pewnej odległości emitowane są delikatne dźwięki (np. gwizdka, klaskania w dłonie, a czasem nawet petardy). Jeśli zwierzę nadal skupia się na swojej czynności, kolejnym etapem jest zmniejszanie odległości od hałasu, a tym samym podgłośnienie tych dźwięków. Płyta CD z odgłosami sylwestra lub hałasem może być do pewnego stopnia także pomocna, dlatego że dźwięki nie są tak głośne jak odgłosy prawdziwego sylwestra.
Jak zorganizować sylwestra, aby impreza była możliwie najmniej stresująca dla psa i kota?
Popołudniami można zwierzę zmęczyć poprzez intensywną zabawę w domu lub na zewnątrz. Ostatni spacer dla psów powinien odbyć się wcześnie z wieczora, kiedy sylwestrowe hałasy nie są jeszcze zbyt intensywne. Największy udział ma tu jednak właściciel. Poprzez swoją pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa przekazuje zwierzęciu, że na zewnątrz nie dzieje się nic nietypowego. W domu okna powinny być zamknięte, a zasłony i rolety spuszczone zawczasu. Cicha muzyka (klasyczna) lub znajomy odgłos telewizora w tle zagłuszą pierwsze odgłosy wystrzałów. Wyjątkowo smaczny posiłek lub duża kość odwrócą uwagę od otoczenia i dadzą psu poczucie zadowolenia. Jeśli zwierzę przyłączy się do właściciela i będzie chciało być głaskane, może to stanowić dodatkowy punkt wsparcia. Nie należy jednak poświęcać psu nadmiernej uwagi, aby dodatkowo nie wzmacniać odczuwania przez niego strachu. Jeśli natomiast zwierzę chce się wycofać do innego pokoju, boksu, a nawet pod szafę, należy to zaakceptować i spróbować zaciemnić zaciszne dla psa miejsce. Aby wytłumić hałasy, można również włożyć psu watę do uszu i owinąć je szalikiem. Jeśli pies jest przyzwyczajony do noszenia ubranka ochronnego ThunderShirt, może go ono uspokoić. Czasami wata w uszach lub szalik wokół głowy wystarczą, aby stłumić hałasy i zmniejszyć stres u zwierzęcia.
Poniższe objawy mogą wskazywać na reakcję stresową u twojego zwierzęcia:
- sygnały uspokajające takie jak podkulony ogon lub odwrócenie głowy, po których następuje ziewnięcie
- uporczywe oblizywanie warg
- wyraźne, częste lub długotrwałe ujadanie
- napięcie mięśniowe
- nieprzyjemna woń z pyska
- wzmożone ślinienie się
- drżenie
- podniesiony włos na ogonie i szyi
- nawracająca biegunka
- częste drgawki
- zwiększone, płytkie ziajanie
- gryzienie smyczy
- przykucanie
- wyraz pyska sugerujący stres
- zachowania autoagresywne; gryzienie łap lub gonienie za własnym ogonem
- gwałtowne reakcje (np. gdy pies zaczyna w sposób nerwowy kopać)
- Skowyt i wycie
- rozstrój żołądka
- nadmierne czynności pielęgnacyjne
- wszelkiego rodzaju reakcje paniczne
- niewspółmierna agresja
- niszczenie przedmiotów
Jakie środki ostrożności są tutaj ważne?
Koty nie powinny wychodzić z domu na 1-2 dni przed sylwestrem i po nim. Psy nie powinny również być puszczane wolno. Nawet psy nieodczuwające zagrożenia w sylwestra mogą przestraszyć się nagłego huku i zbiec.
Nie wszystkie psy trzęsą się ze strachu w sylwestra; niektóre bywają ogromnie podekscytowane – huk pobudza je do szczekania; czasem chcą nawet pognać za racą czy petardą. Jak uspokoić takie zwierzęta i jak dopilnować, aby nie znalazły się w niebezpiecznej sytuacji?
Najlepiej, aby właściciele zwierząt sami nie puszczali petard w sylwestra. Zwierzęta w domu powinny być zabezpieczone i nie powinny z niego wychodzić. Spacery powinny odbywać się wyłącznie na smyczy, najlepiej po ścieżkach znanych psu. Dla własnego bezpieczeństwa pies powinien mieć ubraną obrożę lub zawieszkę z danymi właściciela – na wypadek, gdyby zwierzak się zgubił.
U których zwierząt ma sens podanie środków uspokajających i jak takie środki stosować?
Zwierzętom wpadającym w panikę i niekontrolowany stres w trakcie sylwestra można pod nadzorem lekarza weterynarii podawać środki uspokajające. Zapobiegnie to pogłębianiu niepokoju i nasilaniu problemów. To samo tyczy się zwierząt o bardzo wysokim poziomie strachu. Zwierzęta mają zablokowaną reakcję w mózgu tak, że nie można ich nauczyć przechodzenia w nastawienie pozytywne. W takim przypadku leki mogą być pomocne na czas treningu. Jednak podejście to powinno zostać dogłębnie przemyślane, a wszelkie inne możliwości należy zawczasu wypróbować.
W naszym wideo uzyskasz więcej cennych wskazówek:
Czy istnieją jakieś środki dostępne bez recepty, które przyniosłyby ukojenie?
Nieszkodliwe są preparaty ziołowe, które zawierają np. aminokwas L-tryptofan, witaminy z grupy B lub/i feromony (Adaptil®); mają one działanie uspokajające. Feromony to substancje zapachowe służące do komunikacji w obrębie danego gatunku. Szczególnie feromon DAP – Dog Appeasing Pheromone – daje zwierzęciu poczucie bezpieczeństwa i pewności siebie. Pomocne mogą okazać się także kwiaty Bacha lub preparaty homeopatyczne. Należy rozpocząć podawanie tych środków wspomagających na parę dni przed sylwestrem i kontynuować przez kilka dni po nim. Dzięki temu hałas sylwestrowy może stać się doświadczeniem bardziej pozytywnym dla zwierząt.