Kastracja psa – informacje na temat „rutynowego zabiegu”
15.05.2023 - Czas czytania: 5 minuty
Czy Twój pies jest nieposłuszny lub dominujący, wyrywa się na smyczy, oznacza każdy kępę trawy, nie przejdzie obok suczki obojętnie, rozdrażnia inne psy, a czasami staje się agresywny? Przy tego rodzaju problemach właściciele psa oczekują, że mogą im szybko zaradzić poprzez kastrację. I rzeczywiście, kastracja psów czy sterylizacja suk staje się także w Polsce coraz bardziej powszechnym zabiegiem. Jest ona niekiedy zachwalana jako rutynowy zabieg, podkreśla się jej zalety. W ten sposób właściciele psów szybko zyskują wrażenie, że poddając psa zabiegowi robią dla niego „coś dobrego”. Jednocześnie rośnie krytyczna świadomość wagi tego zabiegu i jego skutków.
Tutaj znaleźć można wyczerpujące informacje na temat kastracji u osobników męskich i żeńskich oraz przeczytać o zaletach i wadach, kosztach oraz procedurze postępowania podczas zabiegu.
Co właściwie oznacza „kastracja”?
Kastracja jest specjalistycznym terminem weterynaryjnym określającym operację, w ramach której u psa usuwane są gonady (u samca jądra, u samicy jajniki, jajowody, macica i szyjka macicy). Różni się ona od sterylizacji, podczas której weterynarz przerywa jedynie nasieniowody lub jajowody. Kastracja to zabieg operacyjny o charakterze ostatecznym, którego nie można już cofnąć. Jest ona wykonywana w znieczuleniu ogólnym i mogą jej towarzyszyć skutki uboczne.
Zanim będzie można rozważyć kastrację, pies musi przejść dokładne badanie wstępne – również pod kątem zarażenia pasożytami–. Operacja może zostać przeprowadzona wyłącznie na zdrowym psie.
Przebieg kastracji u osobników męskich, w skrócie:
- Strefa intymna psa zostaje ogolona, zdezynfekowana i sterylnie zasłonięta.
- Weterynarz przepycha jądro przed mosznę, a następnie otwiera skórę skalpelem (jedna z wielu metod).
- Jądra i powrózek nasienny zostają odkryte, a ten ostatni związany.
- Następnie odcina jądro i usuwa je, a ostatecznie uwalnia powrózek nasienny i zszywa ranę.
U suk kastracja oznacza dalej idącą ingerencję w ich ciało:
- Obszar jamy brzusznej suki zostaje odpowiednio przygotowany, nacięcie skalpelem wykonywane jest pod pępkiem i przeciągane przez długość podbrzusza.
- tak zwane rogi macicy zostają przesunięte, jajniki są wiązane i jeden po drugim odcinane. Nacięcia te są zszywane za pomocą resorbowalnych nici.
- Następnie weterynarz wkłada macicę z powrotem na miejsce i zszywa miejsce operacji kilkoma oddzielnymi i niechłonnymi szwami. W większości przypadków usuwana jest także cała macica.
Szwy zewnętrzne lekarz wyciągnie po około dziesięciu dniach, szwy wewnętrzne po pewnym czasie rozpuszczają się same.
Psy budzą się z narkozy po około jednej do dwóch godzin, ale przez długi czas po znieczuleniu są jeszcze oszołomione, odczuwają ból i nie należy ich zostawiać samych. Zgodnie ze wskazaniami lekarza zwierzęciu należy podać odpowiednie środki przeciwbólowe, które weterynarz da Państwu do domu.
Na co należy zwracać uwagę przed kastracją i po niej?
Ponieważ kastracja jest operacją wykonywaną w pełnej narkozie, należy podjąć kroki w celu zminimalizowania związanego z nią ryzyka.
Oto następujące środki:
- Pies musi być poddany operacji na czczo.
- Nie karmić psa przez co najmniej 12 godzin (bez posiłku wieczorem).
- W dniu operacji Państwa pies nie powinien nic pić.
Po operacji należy powstrzymać się od długich spacerów z czworonogiem, dopóki rany wewnętrzne i zewnętrzne całkowicie się nie zagoją. Psa należy trzymać na krótkiej smyczy, aby rana się nie rozciągała. Nie należy pozwalać psu skakać – nawet z fotela samochodowego. Należy codziennie sprawdzać, czy w ranie nie doszło do zakażenia. Aby zapobiec lizaniu rany przez psa, najlepiej będzie założyć mu kołnierz, a suce specjalną koszulkę.
Ile kosztuje kastracja psa?
Koszty kastracji u psów mogą się znacznie różnić, w zależności od weterynarza lub kliniki weterynaryjnej. Najlepiej jest porównać kilka ofert.
Kastracja osobnika męskiego kosztuje przeciętnie między 80 a 200 złotych. Ponieważ kastracja suki oznacza dalej idącą ingerencję, koszty są odpowiednio wyższe.
Kiedy jest najlepszy czas na wykastrowanie psa?
Ponieważ wytwarzane w jądrach i jajowodach hormony kierują psychicznym i fizycznym rozwojem psa, zaleca się, by kastrować psy dopiero po osiągnięciu przez nich pełnej dojrzałości.
Hormony płciowe mają wpływ na budowę kości. Stąd zbyt wcześnie wykastrowane psy wykazują tendencję do problemów ze stawami i dysplazji bioder. Wczesna kastracja wskazana jest jedynie w wyjątkowych przypadkach (np. przy niestandardowych skłonnościach seksualnych, agresji) i po obszernej konsultacji z ekspertem.
Okres dojrzewania psa zależy od jego rasy oraz czynników środowiskowych i nie może zostać uniwersalnie określony. Psy ras dużych potrzebują na przykład więcej czasu do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
Suki nie powinno się kastrować przed pierwszą cieczką. W ten sposób można uniknąć niechcianych zmian w futrze i szczenięcych zachowań, wykazywanych przez całe życie. Wczesna kastracja przed pierwszą cieczką u suki oferowana jest jako forma profilaktyki guza piersi. Zastanawiając się nad takim rozwiązaniem, należy dokładnie rozważyć jego zalety i wady.
Kastrować psa, czy jednak nie? Za i przeciw
Wielu właścicieli psów błędnie postrzega kastrację jako wypróbowany i przetestowany sposób na szybkie rozwiązanie problemów behawioralnych u psa lub zapobieganie ewentualnej chorobie nowotworowej.
Ale jaki jest rzeczywisty wpływ kastracji na psy?
Kastracja nie wpłynie pozytywnie na następujące problemy:
- nieposłuszeństwo
- nieumiejętność chodzenia na smyczy
- dominację i agresję, jeśli u ich podłoża nie leży popęd seksualny
- warunkowane rasą zachowania terytorialne i reakcje obronne
O czym wie niewielu psich właścicieli: raz zakodowane w mózgu psa zachowanie seksualne w większości przypadków nie mogą już być korygowane przez kastrację. Jeśli na przykład Państwa pies prowokuje innych przedstawicieli swojego gatunku, jest bardzo prawdopodobne, że będzie się tak zachowywał również po kastracji. Przy tego rodzaju problemie pomóc mogą tylko fachowe działania wychowawcze i behawioralne.
Do niepożądanych konsekwencji kastracji u psów należą:
- otyłość u około 50 procent wykastrowanych psów, powiązana z możliwymi problemami zdrowotnymi (problemy ze stawami, choroby serca i wątroby)
- zmiana charakteru ze względu na brakujące hormony (możliwa apatia, brak zainteresowania)
- zwiększona kąśliwość/agresywność w stosunku do innych psów, szczególnie wśród suk
- zachowanie infantylne (podobne do dziecięcego), jeśli pies zostanie wykastrowany zbyt wcześnie
- zmiany sierści, „sierść szczenięca“, to znaczy, miękkie, matowe włosy, zwłaszcza u suk, w około 30 procentach przypadków
- nietrzymanie moczu, zwłaszcza u większych suk, w około 50 procentach przypadków
- częste infekcje uszu, u około 30 procent osobników
Zmianie ulegają również zachowania społeczne psów: samce nie mogą się już „obwąchiwać” i prawidłowo klasyfikować, co może prowadzić do poważnych błędów w komunikacji. Niektóre wykastrowane psy są „mobbingowane” i prowokowane przez niewykastrowanych pobratymców.
Kastracja u psa pozwala uzyskać następujące pozytywne efekty:
- brak reprodukcji
- brak cieczki u suki oraz brak „ciąży urojonej“ wraz z typowymi związanymi z nią problemami
- brak stresu wywoływanego przez hormony u osobników męskich
Ponadto od kastracji oczekuje się zmniejszonego ryzyka wystąpienia niektórych zachorowań, tj. rak jąder i problemy z prostatą u osobników męskich, zapalenie macicy i nowotwory gruczołów mlekowych u suk. Statystycznie rzecz biorąc, ryzyko zachorowania na nowotwory u suk, u których nie wykonano zabiegu, wynosi około 2 procent. Zmniejszenie prawdopodobieństwa zachorowania na raka możliwe jest tylko wtedy, gdy suka zostaje wykastrowana przed pierwszą cieczką, a więc bardzo wcześnie.
Rozwiązaniem nie musi być od razu kastracja: sterylizacja i „kastracja czasowa”
Sterylizacja jest sprawdzoną metodą zapobiegania rozrodczości, dzięki której samiec bądź suka pozostają dalej zaopatrywane w hormony. Sterylizacja jest chirurgicznie odwracalna.
Implant dla psów Suprelorin stanowi nowy sposób kastracji. Jest to implant kastracyjny, który wywołuje efekt kastracji chemicznej poprzez substancję czynną – deslorelinę i jest wszczepiany u samca podskórnie. Obniża on poziom libido, testosteronu i płodności na okres od sześciu do czternastu miesięcy. Jest to wystarczający czas, by „przetestować“ skutki kastracji, ponieważ w przypadku tej metody są one odwracalne. Implant Suprelorin nie został (jeszcze) dopuszczony do stosowania u suk, został już natomiast przetestowany.
