Shiba inu – opis rasy, wymagania, cena

Shiba inu, nazywany również shiba, to pierwotna rasa psów pochodząca z Japonii. Jest to najmniejsza i najprawdopodobniej najstarsza rasa, jaka wywodzi się z Kraju Kwitnącej Wiśni. Nazwa „shiba inu” oznacza w dosłownym tłumaczeniu „mały pies” i odnosi się bezpośrednio do rozmiarów czworonogów tej rasy.

Naturalnym środowiskiem życia dla shiby były pierwotnie górzyste rejony leżące nad brzegiem Morza Japońskiego. Psy wykorzystywano powszechnie do polowania na ptaki i niewielką zwierzynę. 

Przez długie lata, głównie za sprawą odległego położenia i wyspiarskiego charakteru Japonii, shiba nie był krzyżowany z innymi rasami, co pozwoliło na zachowanie czystości linii. Jednakże, choć psy były do siebie bardzo zbliżone pod względem wyglądu, temperamentu i zachowania, nie były identyczne i między sobą nieznacznie się różniły – przede wszystkim z uwagi na zróżnicowane miejsce pochodzenia w obrębie wyspy, jak i brak systematycznej hodowli.

Popularyzacja polowań jako formy sportu sprawiła, że na przełomie wieku XIX i XX shiba inu zaczął być krzyżowany z napływowymi rasami myśliwskimi – między innymi seterami angielskimi i pointerami. Praktyki te doprowadziły niemal do całkowitego wygaszenia czystej linii rodzimej rasy.

W okolicach roku 1928 podjęto działania mające na celu odtworzenie liczebności pierwotnej rasy. Do życia powołano nawet specjalny program ochrony pozostałej, niewielkiej liczby osobników czystej krwi i rozpoczęto hodowlę. Jednolity wzorzec psów shiba inu utworzono w roku 1934. Od 1937 roku rasa uznawana jest w Japonii za „pomnik przyrody”.

Zgodnie ze wzorcem FCI, shiba inu należy do 5 grupy – szpice i psy ras pierwotnych oraz 5 sekcji – szpice azjatyckie i rasy pokrewne, której przedstawicielami są również takie rasy psów, jak chow chow czy akita inu.

Shiba inu to średniej wielkości rasa psów o lekkim, energicznym ruchu. Dorosłe samce osiągnąć mogą do 39,5 cm wysokości w kłębie, z kolei samice do 36,5 cm (z granicą tolerancji do 1,5 cm w górę i dół). Pomimo dobrze rozwiniętych mięśni i kośćca, psy tej rasy ważą stosunkowo niewiele, maksymalnie dochodząc do granicy 13 kg (suki) i 14 kg (psy).

Shiba odznacza się mocną, harmonijną budową o zrównoważonych proporcjach.  Grzbiet jest silny i prosty, klatka piersiowa głęboka, lędźwia szerokie i dobrze umięśnione. Ważny dla rasy jest w szczególności stosunek wysokości w kłębie do długości tułowia. Zgodnie z przyjętym standardem, powinien on wynosić 10:11. W odróżnieniu od reszty ciała, pokryty jest dłuższą sierścią.

Shiby mają nieduże, lekko skośne, trójkątne oczy w kolorze ciemnobrązowym. Uszy są małe, stojące i nastawione do przodu. Podobnie jak oczy, przybierają kształt trójkąta. Wszystko to sprawia, że shiba inu wyróżnia się charakterystycznym, nieco „lisim” wyglądem.

Gęste, pluszowe futro shiby składa się z dwóch warstw: obfitego, miękkiego podszerstka oraz prostego, twardego i szorstkiego włosa okrywowego. Główne kolory umaszczenia to rudy i sezamowy. Popularny jest również shiba inu czarny (podpalany). Akceptowalne są także barwy łączone. Ważnym elementem umaszczenia, niezależnie od odmiany, jest tzw. „urajiro” – czyli białe znaczenia występujące w okolicach kufy, na podbrzuszu i łapach. Przez wzorzec nie jest akceptowalny Shiba inu biały w całości.

Shiba inu to pies o silnym charakterze – pewny siebie, odważny i niezależny. Choć jest inteligentny, niechętnie się podporządkowuje. W jego naturze nie leży również chęć przypodobania się człowiekowi. Pies shiba inu bez skrupułów wykorzysta pobłażliwość opiekuna i popełniane przez niego błędy w wychowaniu. To swego rodzaju indywidualista, który ma swoje zdanie i lubi czasem poprzebywać w odosobnieniu. Zwłaszcza w pierwszym kontakcie shiba może wydawać się zdystansowany – ale w rzeczywistości ma przyjazne usposobienie, a ponadto przywiązuje się do najbliższych sobie ludzi. Nie jest to jednak pies, który będzie nachalny w okazywaniu uczuć.

Shiba inu to pies nie tylko niezależny, ale i terytorialny z mocno zakorzenionym instynktem łowieckim. Ma wyraźną tendencję do dominacji. Zgodnie ze standardem, nie powinien przejawiać ani zachowań bojaźliwych, ani też agresywnych. Wobec obcych pies rasy shiba pozostaje nieufny i czujny, i z uwagą obserwuje otoczenie. Choć takie zachowanie mocno predysponuje go do stróżowania, nie nadaje się do trzymania w odosobnieniu na dworze.

Dobrze prowadzony shiba potrafi jednak okazać człowiekowi szacunek, oddanie i wykazać chęć współpracy. Potrzebuje jednak odpowiedniego opiekuna – pewnego siebie, a zarazem empatycznego, który stanie się w jego oczach przywódcą stada.

Pies japoński shiba zwykle chętnie towarzyszy rodzinie we wszystkich aktywnościach – jest bowiem bardzo energiczny i ciekawski. O ile przeszedł właściwą socjalizację w hodowli, nie powinien sprawiać większego problemu w kontakcie z dziećmi i innymi psami.

Pies shiba inu ma potencjał na wspaniałego towarzysza rodzinnego. Jego wychowanie nie należy jednak do najprostszych zadań. Psy tej rasy mają silny charakter – są niezależne, mają tendencję do dominacji i potrafią być naprawdę uparte. Aby shiba czuł się komfortowo w swojej rodzinie, a przy tym nie sprawiał problemów behawioralnych, ważne jest to, aby jeszcze w hodowli został prawidłowo zsocjalizowany, a następnie, już w nowym domu, był dobrze prowadzony.

Trzeba liczyć się z tym, że shiba inu to pies, który będzie wymagał poświęcenia większej ilości czasu – zarówno w okresie dorastania, jak i latach późniejszych. Ważne jest również dopasowanie charakterologiczne – opiekun psa tej rasy musi być nie tylko pewny siebie, ale również empatyczny. Jasne wyznaczanie i trzymanie się ustalonych zasad powinno odbywać się z poszanowaniem granic oraz potrzeb czworonoga. W szkoleniu psów shiba trzeba wykazać się cierpliwością – psy tej rasy, choć inteligentne, skłonne są do nauki wyłącznie wtedy, gdy mają na to ochotę. Podobnie jak w przypadku innych psów, treningi warto oprzeć o metody pozytywnego wzmacniania. Ważne jest to, aby znaleźć coś, co faktycznie dobrze zmotywuje shibę do pracy i posłuszeństwa.

Shiba inu to pies myśliwski – w związku z tym dostateczna ilość ruchu to jedna z jego najważniejszych potrzeb. Każdego dnia trzeba zapewnić mu odpowiednią ilość czasu na długie spacery na świeżym powietrzu. Z uwagi na mocno zakorzeniony instynkt łowiecki i dążenie do niezależności, puszczanie shiby luzem nie jest zalecane. Można od czasu do czasu wybrać się w miejsca mniej uczęszczane, aby pies miał okazję się wybiegać. Jeśli teren nie jest ogrodzony, najlepiej trzymać shibę na dłuższej smyczy dla psów – tzw. lince szkoleniowej.

Należy również rozważyć zapisanie pupila do szkoły dla psów, aby wypracować choć podstawy posłuszeństwa w życiu codziennym. Zalecanym jest, aby, w miarę możliwości, przyzwyczajać shibę do innych psów, zwierząt domowych i dzieci jeszcze w wieku szczenięcym.

Jeśli chodzi o odżywianie, psy shiba nie mają konkretnych wymagań. Tak jak w przypadku wszystkich innych psów, głównym składnikiem ich diety powinno być mięso. Shibie podawać można zarówno komercyjne karmy dla psów, jak i samodzielnie przygotowane posiłki. Podstawą jest zbilansowana kompozycja składników odżywczych, która zapewni mu wszystko, co niezbędne dla zdrowia i witalności.

Warto pamiętać o tym, aby w przypadku podawania smaczków treningowych czy innych przysmaków dla psa ograniczyć mu dzienną ilość pokarmu. Nadwaga negatywnie wpłynie nie tylko na jego samopoczucie i ruchliwość – doprowadzić może także do innych problemów zdrowotnych u shiby.

Pielęgnacja i higiena psa rasy shiba nie jest skomplikowana. Regularnie sprawdzać należy stan oczu, uszu i pazurów. Z uwagi na niezależny charakter psów, już od wieku szczenięcego warto przyzwyczajać je do mycia zębów. Właściwa higiena jamy ustnej znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia problemów stomatologicznych.

Sierść shiby choć jest gęsta, nie ma tendencji ani do kołtunienia, ani filcowania. Krótki i sztywny włos okrywowy nie plącze się i nie zbiera większych zanieczyszczeń. Aby utrzymać go w dobrym stanie, wystarczy wyczesać shibę 1 – 2 razy w tygodniu. Szczotkowanie pozwoli zebrać martwy włos, a ponadto odświeży sierść psa po spacerze i usunie z niej piach czy kurz. Do szczotkowania sprawdzić się mogą różne produkty do pielęgnacji sierści psów – pudlówka, gumowa szczotka lub rękawica czy metalowy grzebień. W okresie wymiany okrywy zaleca się szczotkować shibę codziennie. Specjalne FURminatory dla zwierząt z obfitą okrywą dobrze zbiorą gęsty podszerstek i zapobiegną gromadzeniu się sierści na podłodze czy ubraniach.

Shiba inu to psy długowieczne i wytrzymałe, cieszące się na ogół dobrym zdrowiem. Choć rasa nie jest zanadto obciążona genetycznie, ma predyspozycje do niektórych schorzeń. Choroby, jakie najczęściej pojawiają się u rasy shiba to przede wszystkim:

• postępujący zanik siatkówki (PRA),
• jaskra,
• niedoczynność tarczycy,
• alergie.

Pod warunkiem dobrego utrzymania i braku obciążeń genetycznych, pies rasy shiba może dożyć 15 lat. Zdrowie czworonoga zależy oczywiście od wielu czynników – w tym żywienia, ruchu, warunków środowiskowych czy dobrostanu psychicznego. Duży wpływ na kondycję shiby ma jednak sama hodowla – przede wszystkim brak pokrewieństwa między rodzicami miotu oraz opieka, jaką szczeniak miał zapewnioną w pierwszych miesiącach życia.

Cena za shiba inu zamyka się zwykle w granicach 4000 – 6000 złotych. Wiele zależy jednak od tego, z jakiej hodowli i z jakiego miotu pochodzi szczenię. Im większa renoma hodowcy oraz osiągnięcia wystawowe lub turniejowe rodziców, tym jest ona wyższa. Wydatki na psa nie kończą się jednak na samym zakupie.

Decydując się na wzięcie szczeniaka shiby z hodowli należy liczyć się ze stałymi wydatkami, wynikającymi z konieczności zakupu karmy czy specjalnych suplementów dla psów. Istotne jest także zapewnienie psu regularnej ochrony przeciwpchelnej i przeciwkleszczowej. W koszt utrzymania psa shiba inu wliczyć trzeba również opiekę weterynaryjną. Mowa tu nie tylko o odrobaczaniu i szczepieniu – różne choroby lub nieprzewidziane zdarzenia mogą doprowadzić do sytuacji, w której pies wymagać będzie dłuższego leczenia lub hospitalizacji. Na uwadze powinniśmy mieć również to, że raz zakupione akcesoria dla psa będą w przyszłości wymagały wymiany.

Decydując się na szczeniaka shiba inu, należy przede wszystkim skupić się na znalezieniu odpowiedniej hodowli. Podstawowym wyznacznikiem powinna być jej przynależność do Związku Kynologicznego w Polsce – hodowcy zrzeszeni w ZKwP spełniać muszą zaostrzone kryteria, co minimalizuje ryzyko natrafienia na pseudohodowlę.

Aby mieć pewność, że hodowca rasy shiba inu działa w poszanowaniu dobrostanu fizycznego i psychicznego zwierząt oraz dba odpowiednio zarówno o szczeniaki, jak i ich matkę (bądź obojga rodziców miotu), warto przed wzięciem psa do domu kilkukrotnie ją odwiedzić. Szczenię shiby powinno zachowywać się w obecności obcych osób naturalnie. Ważne jest to, aby miało nie tylko wszystkie niezbędne dokumenty, komplet szczepień i badania, ale także ukończone minimum 12 tygodni.

Dobry hodowca bez najmniejszego problemu pokaże matkę szczeniąt oraz wszystkie niezbędne dokumenty. Ponadto, nie tylko odpowie na zadawane pytania, ale i z własnej inicjatywy zada własne kupującemu, aby mieć pewność, że szczenię shiby inu trafi w dobre ręce. Udzieli również praktycznych wskazówek, co do opieki nad psem.

Czy wiesz, że…

• Shiba inu jest najprawdopodobniej najstarszą, japońską rasą psów.
• W niektórych regionach Japonii psy shiba wciąż wykorzystywane są do polowań.
• Shiba to pies doskonale znany w sieci – to właśnie suczka tej rasy, słynna Kabosu, widnieje na niezliczonej liczbie memów z „piesełem”.
• Shiba inu należy do tak zwanych ras pierwotnych. Oznacza to, że tę rasę cechuje bliskie genetyczne pokrewieństwo z wilkami. Duża w tym zasługa wyspiarskiego charakteru Japonii i jej odległego położenia – dzięki temu, pierwotne, udomowione psy, nie miały zbyt wiele kontaktu z innymi rasami.
• W dosłownym tłumaczeniu „shiba inu” to po prostu… mały pies.
• Psy shiba samodzielnie dbają o swoją sierść – podobnie jak koty, wylizują swoje futro.
• Pies shiba inu traktowany jest w Japonii z ogromnym szacunkiem – psy tej rasy są uznawane za pomnik przyrody.

Shiba inu i akita inu to japońskie rasy psów zbliżone do siebie pod względem wyglądu i charakteru. Można je jednak łatwo odróżnić. Shiba posiada krótką, zwartą szatę. Jest znacznie mniejsza – w wieku dorosłym nie przekracza wagi 12 kg. Akita ma nie tylko dłuższą sierść – jest też wyraźnie większa i bardziej masywna. Dorosłe osobniki ważyć mogą nawet czterokrotnie więcej niż shiby.

Agresywne zachowanie u shiby, jak również jakiejkolwiek innej rasy psów, wynika najczęściej z niewłaściwie przeprowadzonej socjalizacji w wieku szczenięcym bądź traumatycznych doświadczeń psa. Zwykle kryje się za nią lęk, niepewność, brak zaufania bądź też obrona zasobów. Shiba inu wzięty z profesjonalnej hodowli, nie powinien przejawiać agresji. Faktem jest jednak, że nie ma łatwego charakteru. Psy tej rasy są bardzo niezależne, czujne i początkowo nieufne. Potrafią być też bardzo uparte.

Psy shiba są bardzo inteligentne i pojętne. Choć jednak teoretycznie ich szkolenie nie powinno sprawiać trudności, w praktyce często nie idzie ono gładko z uwagi na niezależny charakter psów.

W zależności od hodowli musimy liczyć się z ceną rozpoczynającą się od około 4500 złotych za szczenię shiba inu. Jednak cena za psa tej rasy może być również znacznie wyższa.

Shiba inu nadaje się do mieszkania pod jednym warunkiem – pies musi mieć zapewnioną możliwość spożytkowania nagromadzonej energii poza domem. Ważne jest nie tylko fizyczne zmęczenie psa, ale również zaspokojenie wrodzonego instynktu łowieckiego.

Shiba inu to indywidualista, ceniący sobie własną przestrzeń. Zdecydowanie lepiej dogaduje się ze starszymi dziećmi. W stosunku do mniejszych dzieci zwykle pozostaje obojętny – toleruje je lub ignoruje – o ile miał z nimi do czynienia w okresie szczenięcym, a maluchy nie przekraczają jego granic.

Shiba inu nie gubi na co dzień zbyt wiele sierści. Dwukrotnie w ciągu roku wymienia jednak swoją okrywę – w tym czasie linieje znacznie intensywnej i wymaga regularnego wyczesywania.

Choć shiba inu pełnią obecnie przede wszystkim rolę psów do towarzystwa, nie zatraciły siły i niezależności charakteru. Odpowiednio wychowane i prowadzone mogą jednak świetnie sprawdzić się dla rodziny. Pomimo tego, że psy shiba nie powinny przejawiać zachowań agresywnych, nie należy ich zostawiać sam na sam z dziećmi – zwłaszcza małymi.