Samojed - charakterystyka rasy, żywienie, opieka

Samojed, inaczej określany jako samoyed, to pies, który towarzyszy ludziom od wieków. Pierwotnie wykorzystywany był przez koczowniczych mieszkańców mroźnej Syberii – Samojedów – przede wszystkim jako pies myśliwski i zaprzęgowy. Z uwagi na gęstą i bujną sierść, skutecznie pomagał swoim opiekunom w utrzymaniu optymalnej ciepłoty ciała. Pomimo upływu czasu, samojed w dalszym ciągu wiernie stoi u boku człowieka – obecnie jednak przede wszystkim jako czworonożny, aktywny przyjaciel i wspaniały towarzysz rodziny. Jaki charakter ma samojed, ile kosztuje i dla kogo będzie odpowiedni?

Samojedy to rasa średniej wielkości psów w typie arktycznego szpica. Prężna, wytrzymała sylwetka okryta jest charakterystyczną, wyjątkowo gęstą i puszystą, śnieżnobiałą sierścią z okazałą kryzą na szyi. To właśnie z uwagi na błyszczącą, bujną sierść, samojed jest jednym z najpopularniejszych psów wystawowych.

Nieodłącznym znakiem rozpoznawczym rasy samojed jest też tak zwany „uśmiech”. Powstaje on w wyniku specyficznego ustawienia oczu i lekko wygiętych do góry warg, które są pigmentowane w kącikach. Nadaje to psu wyjątkowo przyjazny wygląd, a ten, warto dodać, idealnie wręcz koresponduje z jego radosnym usposobieniem.

Samojedy to niezwykle towarzyskie, aktywne psy o łagodnym temperamencie i radosnym usposobieniu. Są wyjątkowo otwarte i przyjaźnie nastawione do człowieka, do którego bardzo szybko się przywiązują. Łatwo nawiązują kontakt z obcymi ludźmi, innymi zwierzętami oraz dziećmi. Wyróżnia je duża inteligencja oraz chęć do nauki, dzięki czemu przyswajanie komend czy sztuczek przychodzi im z łatwością.

Rasa samojed wykazuje stosunkowo słaby instynkt łowiecki. Jak jednak przystało na psy zaprzęgowe, zwierzęta te uwielbiają być w ruchu. Codzienna aktywność jest im niezbędna nie tylko do prawidłowego rozwoju, ale i dobrego samopoczucia. Samojedy lubią aktywną zabawę, a dzięki swojemu łagodnemu usposobieniu są także dobrymi towarzyszami dla dzieci.

Ze względu na swój pogodny charakter, samojedy nadają się do terapii, wizyt u dzieci i ludzi starszych, lecz nie sprawdzą się jako psy stróżujące i ochronne – mają przyjazne nastawienie do ludzi i nawet obcych witają entuzjastycznie. Wymagają treningów, ale są stosunkowo łatwe w ułożeniu. Z uwagi na dużą potrzebę ruchu, samojedy są idealnymi towarzyszami dla osób prowadzących aktywny styl życia.

Psy samojed, podobnie jak inne rasy, posiadają określone wymagania, co do opieki. Z uwagi na fakt, że są to psy z natury pracujące i zaprzęgowe, pojawia się wiele pytań. Jednym z częściej zadawanych jest to, czy samojed nadaje się do bloku oraz czy może sam zostać w domu – przynajmniej na kilka godzin.

Decydując się na psa tej rasy, warto mieć na uwadze to, że samojedy to zwierzęta bardzo towarzyskie i aktywne. Lgną do ludzi i potrzebują ruchu. Wbrew pozorom, mogą mieszkać zarówno w mieszkaniu w bloku, jak i w domu z ogrodem. Najważniejsze jest jednak to, aby zapewnić psu dużą ilość ruchu oraz aktywności poza domem.

Podkreślamy też, że samojedy mają grubą sierść i nie znoszą dobrze upałów. Niezależnie od tego, czy pies trzymany jest w bloku, czy w domu, powinien więc mieć zapewnione odpowiednie chłodzenie w czasie najgorętszych dni.

Samojedy zasadniczo nie są rasą trudną w wychowaniu i szkoleniu. Są mądre, cierpliwe i szybko się uczą. Podczas szkolenia należy pamiętać o jednej z charakterystycznych cech dla tej rasy, mianowicie o silnym poczuciu niezależności. Aby pies dobrze się rozwijał i podczas jego wychowania nie pojawiały się problemy behawioralne, wymagana jest konsekwencja i jasne zasady. Trzeba je stosować z dużą ilością pozytywnej motywacji i wyczuciem, ponieważ samojedy są uważane za psy pewne siebie i samodzielne.

Do prawidłowego rozwoju samojedy potrzebują dużej ilości ruchu. Bardzo ważne jest, aby zapewnić psu dużo wyzwań umysłowych i fizycznych. Codziennie, niezależnie od pogody, samojedy potrzebują długich spacerów i intensywnych ćwiczeń. Wysokie zapotrzebowanie na urozmaiconą aktywność zaspokoić mogą nie tylko psie zaprzęgi, ale także agility, trening typu mantrailing lub tropienie. Szczególną zaletą takich zajęć jest to, że nie stanowią one tylko zabawy dla psa i człowieka, ale także wzmacniają więź między nimi.

Należy pamiętać, że zapewnienie dużej dawki dziennej aktywności jest niezbędne podczas wychowywania samojeda w wieku szczenięcym, ale i w późniejszych latach życia. Choć instynkt łowiecki nie jest u samojedów zbyt mocno rozwinięty, to jeśli pies będzie się nudzić, może spróbować udać się na wyprawę poza znajomy teren – zwłaszcza jeśli będzie on niedostatecznie ogrodzony.

Nawet osoba początkująca poradzi sobie z wychowaniem psa rasy samojed. Jednakże, o ile istnieje taka możliwość, dobrze jest także skorzystać z pomocy behawiorysty i psiego trenera. Specjalista pokaże, w jaki sposób szkolić psa już od wieku szczenięcego i udzieli najważniejszych porad. Nieocenioną korzyścią jest też to, że podczas zajęć w towarzystwie innych psów, młode samojedy mają okazję uczyć się pożądanych zachowań społecznych.

Pielęgnacja samojeda nie jest aż tak wymagająca jak mogłoby się wydawać. Sporym ułatwieniem jest fakt, że jego sierść, choć gęsta i puchata, oczyszcza się w dużej mierze samodzielnie. Aby utrzymać ją w dobrym stanie, zazwyczaj wystarczy regularne szczotkowanie – dwa, trzy razy w tygodniu.

Pielęgnacji sierści samojeda należy natomiast poświęcić zdecydowanie więcej uwagi w wieku szczenięcym i w okresie linienia. Podczas linienia (dwa razy w roku) pies traci bardzo dużo sierści. Trzeba ją wtedy wyczesywać codziennie. Szampon i mydło dla psów powinny być stosowane tylko w wyjątkowych sytuacjach, gdyż mogą uszkodzić ochronną warstwę tłuszczową otaczającą psie włosy.

Podobnie jak u każdej innej rasy, tak również w przypadku samojedów należy sprawdzać stan oczu, uszu i uzębienia. Regularne kontrole pozwolą uchronić psa przed infekcjami lub w razie potrzeby szybko zareagować na pojawiające się problemy. Po każdym spacerze zaleca się staranne sprawdzenie, czy w skórę zwierzęcia nie wbił się kleszcz. Sierść samojeda, choć jasna, jest na tyle gęsta, że nietrudno o przeoczenie obecności pasożyta.

W codziennej opiece nad samojedem ważna jest odpowiednio dobrana dieta. Przy doborze karmy warto kierować się wiekiem i masą psa, poziomem aktywności, a także ewentualnymi alergiami pokarmowymi. Zbilansowana karma dla psa, bogata w składniki odżywcze, pozwoli utrzymać zwierzę w dobrym zdrowiu, a jednocześnie wpłynie pozytywnie na jego skórę i sierść. Przypominamy, że w przypadku psów o tak jasnej sierści jak samojedy, nieodpowiednie odżywianie skutkować może jej przebarwieniami. Należy mieć również na uwadze, że osobniki o białym umaszczeniu, są zwykle bardziej podatne na alergie.

Psy rasy samojed można żywić w oparciu o model BARF. Należy jednak pamiętać, aby posiłki wzbogacać o odpowiednie suplementy dla psów. Dzięki temu, pokryte zostanie dzienne zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne witaminy i minerały.

Decydując się na wybór pokarmu gotowego dla samojeda, warto zwrócić uwagę na wysoką zawartość mięsa dobrego gatunku, obecność kwasów omega-3 i omega-6, ale także ilość zawartego beta-karotenu i miedzi. W przypadku wystąpienia reakcji alergicznej czy nietolerancji pokarmowej, odpowiednim wyborem mogą być karmy weterynaryjne dla psów.

Samojedy stworzone są do życia w mroźnych klimacie. Choć stosunkowo dobrze przystosowały się do życia w cieplejszych warunkach, zdecydowanie lepiej czują się w zimnych porach roku. W czasie najgorętszych miesięcy, a w szczególności w razie występowania upałów, psom tej rasy należy zapewnić im stały dostęp do miski z czystą wodą oraz dodatkowe chłodzenie. Świetnym pomysłem będzie zakup specjalnej maty chłodzącej dla psów, która pod wpływem nacisku aktywuje się i daje przyjemne uczucie chłodu. Z uwagi na powyższe, psów samojed nie zaleca się zabierać na wycieczki na południe Europy, gdzie często panują bardzo wysokie temperatury.

O tym, ile kosztuje samojed, decyduje kilka czynników. Wpływ na ostateczną kwotę mają przede wszystkim renoma hodowli, jej lokalizacja oraz linia hodowlana, z jakiej pochodzi dany osobnik. Cena szczeniaka samojed z rodowodem z hodowli legalnej, zarejestrowanej w ZKwP, wynosić może od 3000 do 6000 złotych. Kwota za szczeniaki samojedów od rodziców utytułowanych, biorących udział w wystawach, może być wyższa.

Zakup szczeniaka z hodowli samojedów jest dosyć drogi. Wynika to jednak z tego, że koszty prowadzenia takiej hodowli są po prostu z reguły bardzo wysokie. Koszty utrzymania psa tej rasy nie odbiegają jednak znacząco od innych. Miesięczny wydatek, z jakim z pewnością należy się liczyć, to ok. 250 – 300 złotych.

Decydując się na psa rasy samojed, należy przede wszystkim poświęcić czas na znalezienie odpowiedniego hodowcy. Aby mieć pewność, że dana hodowla samojedów prowadzona jest legalne, przede wszystkim należy sprawdzić, czy jest ona zarejestrowana w Związku Kynologicznym w Polsce (ZKwP).

Hodowcy działający legalnie, wychowują szczenięta samojedów w dobrych warunkach. Psy są przebadane i socjalizowane. Od małego samojedy karmione są odpowiednią karmą. Podczas wizyty w hodowli można uzyskać od właściciela informacje na temat rodziców psa, zobaczyć rodowody i książeczki badań. Można sprawdzić w jakich warunkach są wychowywane psy, obejrzeć szczenięta samojeda z miotu oraz ich matkę.

Odpowiedzialnemu hodowcy zależy na tym, aby szczeniaki z jego hodowli trafiły w dobre ręce, dlatego on też będzie chciał się dowiedzieć w jakie warunki trafi pies z jego hodowli. Renomowany hodowca nie sprzeda zbyt młodego szczeniaka, gdyż wie, że psy powinny się być z matką przez pierwsze tygodnie życia. Jest to ważne dla ich prawidłowego rozwoju psychicznego i społecznego.

Dzięki wizycie w wybranej hodowli samojedów, sprawdzeniu czy pies jest poddany opiece weterynaryjnej, czy jest odrobaczony, zaszczepiony i przebadany, można uniknąć zakupu osobnika chorego lub z wadami genetycznymi, co często zdarza się w pseudohodowlach. Jeśli sprzedawca nie chce zaprosić kupca do hodowli, od razu powinno to wzbudzić podejrzenia.

Są sytuacje, kiedy samojedy trafiają do adopcji. W schroniskach i fundacjach zajmujących się opieką nad zwierzętami umieszczane są te psy, które straciły swoje domy z różnych powodów – np. w wyniku śmierci właściciela lub porzucenia. W ośrodkach tego typu spotkać można osobniki w różnym wieku, w tym także młode zwierzęta.

Adopcja psa po przejściach może być realną alternatywą do zakupu samojeda z hodowli. Ważne jest, aby dowiedzieć jakie były poprzednie warunki mieszkaniowe i doświadczenia psa. Należy pamiętać, że osobniki, które miały traumatyczne przeżycia, nie są dla początkujących. Aby zaadoptować zwierzę trzeba spełnić szereg wymogów, a samo wychowanie psa również wiąże się z odpowiednimi nakładami finansowymi. Samojed wymaga odpowiedniej karmy oraz regularnych wizyt u weterynarza, obejmujących m.in. szczepienia czy odrobaczanie.