Jamnik – charakter, wymagania, zdrowie

Jamnik to typowa, niemiecka rasa, wywodząca się od psów gończych. Pierwsze wzmianki o psach w typie jamnika pochodzą z okolic XIV wieku. Niektórzy badacze wskazują jednak, że historia rasy sięgać może nawet czasów starożytnych, na co miałyby wskazywać malowidła ścienne odnalezione na terenach starożytnego Egiptu.

Już w okresie średniowiecza protoplaści jamników wykorzystywani byli przez myśliwych do polowań. Specyficzna budowa ciała predysponowała psy do pracy nad i pod ziemią. Długie uszy doskonale chroniły ich przewód słuchowy, krótkie nogi i długi korpus sprawiały z kolei, że mogły one bez problemu wedrzeć się do każdej nory – skąd też wzięło się jego niemieckie określenie „Dachshund” – w dosłownym tłumaczeniu oznaczające „borsuczy pies“.

Poza terenem Niemiec, psy tej rasy zyskały ogromną popularność w wieku XIX – przede wszystkim w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii – kiedy to wzbudziły zainteresowanie samej Królowej Wiktorii. Pierwszy klub miłośników jamnika powstał jednak w ich ojczystym kraju. Założony w 1888 roku „Deutsche Teckelklub e. V.” jest jednym z najstarszych, istniejących stowarzyszeń rasy jamnik.

Jamnik to wszechstronna, użytkowa rasa psów myśliwskich. Zgodnie z klasyfikacją FCI, tj. Międzynarodowej Organizacji Kynologicznej (Fédération Cynologique Internationale), zaliczany jest do grupy IV. Rasę obowiązują próby pracy.

Jamnik to mały, niski pies o charakterystycznej budowie ciała. Wydłużony tułów, zwarta, dobrze umięśniona sylwetka, krótkie nogi – wszystko to sprawia, że trudno pomylić go z jakąkolwiek inną rasą. Znamienne dla jamników są również długie uszy i kufa – mocna i dostatecznie szeroka.

W obrębie rasy wyróżnić można różne odmiany. Przyjmując za kryterium rodzaj szaty, jamniki podzielić można na długowłose, krótkowłose oraz szorstkowłose. Biorąc pod uwagę wielkość psów, mówić można o standardowej, miniaturowej i króliczej odmianie. Równie różnorodnie prezentuje się dopuszczalne umaszczenie psów tej rasy. Każda odmiana jamnika występować może w maści jednobarwnej, dwubarwnej, marmurkowej lub pręgowanej (na kolorze rudym).

Co ciekawe, gabarytów rasy nie określa wysokość w kłębie, lecz obwód klatki piersiowej. Według standardów FCI powinien on wynosić przynajmniej 35 cm w przypadku jamników standardowych, od 30 do 35 cm w przypadku jamników miniaturowych oraz maksymalnie 30 cm w przypadku jamników króliczych. Różnice dostrzegalne są również w wadze psów tej rasy, która może wahać się od 3 do 9 kg.

Jamniki to psy o przyjaznej naturze, zrównoważonym temperamencie oraz silnym instynkcie myśliwskim. Są niezwykle pewne siebie i odważne. Prawidłowo zsocjalizowane nie wykazują jednak zachowania agresywnego. Cechy te są szczególnie charakterystyczne dla rasy – wykorzystywane w czasie polowań jamniki, nierzadko musiały stawiać czoła silnej zwierzynie. Pozostają one również doskonale widoczne u dzisiejszych przedstawicieli tej rasy. Znamienną cechą psów tej rasy jest ruchliwość – pomimo krótkich kończyn, jamniki pozostają bardzo aktywne i potrzebują wysiłku fizycznego do dobrego samopoczucia.

Jamniki nie boją się zadzierać z większymi psami i potrafią zaciekle bronić swoich „psich racji”. Do obcych ludzi podchodzą z rezerwą, wobec najbliższej rodziny, w szczególności jednego, wybranego człowieka, potrafią być bardzo przywiązane. Ze względu na swoje dość nieufne i ostrożne usposobienie, jamniki doskonale sprawdzają się w roli psów stróżujących.

W procesie wychowania jamnika szczególnie istotne jest konsekwentne podejście. Szkolenie opierające się na pozytywnym wzmacnianiu potrafi przynieść zdecydowanie najlepsze efekty – odpowiednio motywuje psa do pracy i bycia posłusznym, a dodatkowo wzmacnia więź z właścicielem. Jedną z najbardziej atrakcyjnych nagród będą przysmaki dla psa. Dobrze jednak opierać się w treningach nie tylko na nich – w nadmiarze mogą przyczynić się do wystąpienia u jamnika nadwagi.

Duże znaczenie dla zdrowia i dobrego samopoczucia jamnika mają fizyczne i umysłowe zajęcia. W szczególności długie wędrówki po nieznanych terenach oraz zabawy z elementami tropienia przyniosą psu radość i pozwolą mu wykorzystać naturalne instynkty. Niewątpliwą frajdę sprawi jamnikowi także kopanie.

W trakcie eksploracji terenu, jamniki potrafią błyskawicznie zniknąć z oczu – pochłonięte podążaniem za zwęszonym tropem, nawet, gdy są przeszkolone i na co dzień posłuszne, mogą zignorować komendy właściciela. Z tego też względu, dobrze dopasowane szelki dla psa to jedno z podstawowych akcesoriów. Niezbędna jest oczywiście również mocna smycz dla psów.

Choć jamniki uwielbiają ruch, nie nadają się do bardzo dynamicznych, psich sportów o wysokiej intensywności – zwłaszcza tych, w których konieczne staje się pokonywanie wysokich przeszkód. Szkielet oraz stawy psów tej rasy nie są dostosowane do sportów wysiłkowych oraz dużych obciążeń. Jamniki należy więc w szczególności chronić przed nadwagą, a ponadto nie narażać ich na zbyt częste pokonywanie schodów.

Jamnik nie wymaga przesadnie skomplikowanej pielęgnacji. Niezależnie od odmiany, ważna jest regularna kontrola stanu oczu, pazurów oraz jamy ustnej. Aby uniknąć ryzyka pojawienia się kamienia i próchnicy, zaopatrzyć się należy w odpowiednie produkty do pielęgnacji zębów psa – czyli dedykowaną psom pastę i szczoteczkę. Szczególną uwagę należy zwrócić na długie, nieco oklapnięte uszy, które z powodu pogorszonego dopływu powietrza, mogą mieć tendencję do zapaleń.

Trzeba też pamiętać, że piesek jamnik, niezależnie od odmiany, potrzebuje systematycznego szczotkowania. Zdecydowanie najmniej wymagające w pielęgnacji sierści są jamniki krótkowłose. Aby utrzymać szatę w dobrym stanie, wystarczy raz w tygodniu wyczesać martwy włos gumową rękawicą lub szczotką z naturalnym włosiem.

Do wyczesywania odmiany szorstkowłosej przyda się z pewnością furminator. Niezbędne akcesoria do pielęgnacji sierści psów długowłosych to z kolei klasyczny grzebień i szczotka pudlówka. Pomocne okazać się też mogą kosmetyki ułatwiające rozplątywanie sierści.

Nisko osadzony tułów jamników sprawia, że psy z niezwykłą łatwością „zbierają” wszystko w czasie spacerów. Nie trzeba ich jednak często kąpać – sierść wystarczy wyczesać i ewentualnie przetrzeć wilgotnym ręcznikiem. Wrodzona potrzeba eksploracji i kopania w ziemi sprawiają, że jamniki są również szczególnie narażone na atak różnych pasożytów – w tym kleszczy. Skórę i sierść psa należy więc regularnie sprawdzać, a preparaty przeciw pchłom i kleszczom dla psów stosować zgodnie z zaleceniami.

Dieta jamnika powinna zaspokajać jego dzienne zapotrzebowanie odżywcze na wszystkie składniki. Ważne jest to, by była dopasowana do stanu do zdrowia psa i etapu życia, na którym ten się znajduje.

Jamnikowi można podawać karmę suchą dla psów lub mokrą. Pełnoporcjowy pokarm może stanowić podstawę żywienia, z kolei uzupełniający – urozmaicenie diety. Warto zadbać o to, by jej skład był bogaty w białko i nienasycone kwasy tłuszczowe. Istotne jest również samo dopasowanie ilości karmy do potrzeb czworonoga, przede wszystkim wagi i poziomu aktywności.

Jamnika można żywić nie tylko gotową karmą dla psów, ale też BARFem – w tym przypadku zalecana jest jednak konsultacja ze specjalistą, gdyż może okazać się konieczne włączenie dodatkowych suplementów dla psa.

Wszystkie niezbędne rzeczy dla psa jamnika znajdziesz w sklepie Maxi Zoo!