Doberman – charakter, zachowanie, wychowanie

Doberman to jedyna niemiecka rasa psów nazwana na cześć swojego hodowcy. W połowie XIX wieku, Fryderyk Ludwik Dobermann wziął sobie na cel stworzenie silnego, pewnego siebie i żywego psa, który mógłby być wykorzystywany zarówno jako pies stróżujący, obronny, jak i do polowania na gryzonie.

Kynologiczni eksperci do dziś spierają się co do tego, które rasy stoją u podstawy genetycznej dobermanów. Pełna zgoda istnieje co do pinczera krótkowłosowego, wyżła weimarskiego oraz owczarka niemieckiego. Wiele źródeł wskazuje na to, że w żyłach dobermanów płynie też krew takich ras psów jak dog niemiecki, rottweiler, beauceron, greyhound i terier.

Prowadzone przez Dobermanna krzyżówki pozwoliły mu na uzyskanie rasy wyjątkowo czujnych, silnych i pewnych siebie psów o atletycznej budowie oraz upragnionych przez niego umiejętnościach. Z uwagi na szczególne predyspozycje charakterologiczne dobermanów do pracy w roli stróża i obrońcy, przez długi czas wykorzystywane były w policji.

Do dziś zresztą, z uwagi na wybitne predyspozycje do pracy w służbach mundurowych, dobermany szkolone są na psy policyjne do różnych zadań. Oprócz tego, są jednak także wspaniałymi psami do towarzystwa – również dla rodzin. W miarę upływu lat, ich charakterna, ostra natura, została bowiem bardzo mocno złagodzona.

Doberman został zaklasyfikowany w Między narodowej Federacji Kynologicznej do grupy II – Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła – oraz sekcji 1 – Pinczery i sznaucery. Zgodnie ze wzorcem, pod kątem użytkowości, doberman to pies do towarzystwa, obronny i pracujący.

Doberman to duży pies, wyróżniający się muskularną budową i elegancką, szlachetną linią ciała. Dobrze zbudowany, z wyraźnie zaznaczonymi mięśniami, nie jest jednak przysadzisty ani krępy – jego sylwetka prezentuje się atletycznie. Dostojny wygląd psa dopełnia dumna postawa, a także pewny siebie chód. Sierść psa jest gęsta i krótka z charakterystycznym połyskiem. Szata pozbawiona jest podszerstka.

Doberman to pies żywiołowy i dumny, wyróżniający się silnym charakterem, przez co nie zawsze gotowy jest do podporządkowania się. Wzorzec rasy dąży do tego, aby pies był zrównoważony, miał przyjazny charakter, był łatwy w wychowaniu oraz niezawodny w pracy. Pożądany jest średni stopień czujności.

Dobermany pochodzące z dobrej hodowli, odpowiednio zsocjalizowane i wyszkolone, cechują się łagodnym usposobieniem, a także średnio pobudliwym temperamentem. Psy te są ciekawe, otwarte w obecności swoich bliskich, z wyraźną chęcią odkrywania świata. Choć współcześni reprezentanci tej rasy mają zdecydowanie bardziej zrównoważony charakter, instynkt stróżujący i obronny leży mocno w ich naturze.  Wzorcowy pies doberman powinien być nieustraszony, pewny siebie, ale zarazem chętny do pracy i nauki oraz łatwy w ułożeniu.

Charakterystyczny, nieco „ostry” wygląd dobermana oraz pierwotne przeznaczenie owiały psy tej rasy niekorzystną sławą i podejrzeniem o agresywne zachowanie. Warto jednak mieć na uwadze, że sam wygląd dobermana nie czyni go psem groźnym. Kwestia tego, jak niebezpieczny jest doberman, zależy przede wszystkim od jego wychowania i doświadczeń.

Dobermany zachowują naturalną dla tej rasy dozę czujności wobec obcych. W początkowym kontakcie mogą być więc nieufne i nieco podejrzliwe w stosunku do nieznanych sobie osób. Nie są jednak agresywne. Kiedy jednak doberman wyczuje zagrożenie, będzie w stanie bronić swoich ludzi, a także terytorium, którego strzeże. Jego naturalny instynkt obronny sprawia, że samodzielnie interweniuje w sytuacjach, które tego wymagają.

Doberman to pies, który wymaga sporej ilości przestrzeni i niemniejszej dawki codziennego ruchu. Z uwagi na duże pokłady energii oraz znakomite predyspozycje fizyczne – atletyczną sylwetkę, siłę i wytrzymałość – przedstawiciele tej rasy doskonale odnajdą w wielu psich dyscyplinach sportowych. Można z nim uprawiać canicross, agility, nose work, aportowanie, mantraling czy ćwiczenia obedience. Aktywności te nie tylko zmęczą dobermana fizycznie, ale też zapewnią mu odpowiednią dawkę stymulacji umysłowej.

Jak w przypadku każdej rasy, wychowanie dobermana odgrywa ważną już od wieku szczenięcego. Niezwykle ważna jest wczesna socjalizacja, ale też konsekwentne, spokojne i cierpliwe podejście do psa w dalszych etapach jego życia. Wprowadzenie jasnej hierarchii i zasad, nieliczne, ale zrozumiałe polecenia oraz regularny czas odpoczynku, wpajają szczenięciu dobermana przekonanie, że jego ludzie zawsze mają wszystko pod kontrolą, to oni ustalają tu reguły i to ich należy się słuchać.

Dla niedoświadczonych miłośników dobermanów, wskazówki i porady doświadczonego psiego trenera będą niezbędne przy szkoleniu. W psiej szkole szczeniak dobermana uczy się, jak zachowywać się w kontaktach społecznych z innymi czworonogami. Jeśli doberman zna swoją rolę w rodzinie poprzez odpowiednie wychowanie, jest lojalnym, czujnym oraz spokojnym towarzyszem.

Dobermany wymagają odpowiednio zbilansowanego żywienia. Podstawą ich diety może być gotowa karma dla psa lub posiłki komponowane w oparciu o model BARF. Niezależnie od wybranego sposobu żywienia, trzeba zadbać o to, by w posiłkach psa znalazła się odpowiednia ilość wszystkich niezbędnych substancji odżywczych. Decydując się na podawanie surowego pokarmu, pamiętajmy, aby uzupełnić go o odpowiednie suplementy dla psa, a samo żywienie dostosować do wieku, wagi, aktywności czworonoga oraz ewentualnie występujących restrykcji żywieniowych.

Pielęgnacja i higiena psa tej rasy nie jest zanadto skomplikowana. Krótka sierść dobermana nie wymaga codziennego wyczesywania. Warto jednak 1 – 2 razy w tygodniu przeczesać ją rękawicą z wypustkami lub gumową szczotką, co pozwoli zachować jej wspaniały połysk i ograniczy jej roznoszenie praktycznie do zera. Podobnie jak w przypadku każdych innych psów, istotnym elementem opieki nad dobermanem jest regularna kontrola stanu zębów, dziąseł, uszu, oczu i pazurów.

Kupując szczeniaka dobermana, polecamy upewnić się, że zwierzę pochodzi z właściwej hodowli. Legalnie działający hodowca, trzyma psy w domu z członkami rodziny, zwierzęta wyglądają na zadbane, a otoczenie jest czyste i higieniczne. Właściciel hodowli nie powinien mieć również żadnego problemu z pokazaniem matki szczeniaka czy udzielaniem odpowiedzi na zadawane mu pytania. Dostępne do wglądu potencjalnego opiekuna powinny być także wszystkie dokumenty małego dobermana – w tym jego rodowód, książeczka zdrowia z odbytymi szczepieniami i odrobaczeniami.

Jeśli hodowca zapyta również o Twoją wiedzę na temat dobermanów oraz możliwości dostosowania się do temperamentu psa tej rasy, to jest to dobry znak, który zdecydowanie przemawia na jego korzyść. Odpowiedzialny właściciel hodowli, któremu zależy na dobru zwierząt, chce, aby szczenięta trafiły w dobre ręce. Nie namawia też do zakupu. Nie spiesz się, a jeśli to możliwe, umów się na kilka wizyt, zanim zdecydujesz się na zakup szczeniaka dobermana.

W sieci nie brakuje ogłoszeń od tak zwanych pseudohodowców. Nielegalnie działający handlarze psami, zwykle zupełnie bez skrupułów, oferują zwierzęta o wiele za młode, nierzadko obciążone wadami genetycznymi lub chore.

Szczenięta dobermanów od pseudohodowców oferowane są często w wyjątkowo korzystnych cenach – co już powinno wzbudzić podejrzenia. Ofert tego typu należy w szczególności się wystrzegać. Oczywiście sama cena to nie jedyny wyznacznik, dlatego też, aby nie paść ofiarą pseudohodowców i nie wspierać ich nastawionej wyłącznie na zysk działalności, najlepiej weryfikować, czy dana hodowla jest zrzeszona w ZKwP.

Warto również wiedzieć, że zabronioną prawnie praktyką jest kopiowanie uszu i ogona dobermana – czyli ich docinanie „na wymiar” w trakcie zabiegu chirurgicznego, w celu uzyskania pożądanego kształtu i wielkości. Kwestie prawne to jedno – działania tego typu są zwyczajnym okaleczaniem zwierząt, które cierpią fizycznie, a ponadto, mają też zwykle problemy z komunikowaniem się z innymi psami, a z racji groźnego wyglądu, także z adopcją, jeśli znajdują się w schronisku. Hodowca oferujący szczeniaki dobermana poddane tego typu zabiegowi działa nielegalnie!

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie o cenę dobermana. Kwota, jaką przychodzi zapłacić za szczeniaka tej rasy, uzależniona jest w dużej mierze od hodowcy, lokalizacji czy linii hodowlanej, z jakiej pochodzi dany osobnik. Zwykle, cena dobermana z rodowodem, czyli psa pochodzącego z legalnej hodowli, to koszt przynajmniej 5000 zł.

Dobermany mają określone wymagania. Nie są zalecane dla osób początkujących, które nie mają doświadczenia w wychowywaniu psów. To czworonogi inteligentne, oddane, pojętne, skore do pracy i nauki – o ile trafią na odpowiedniego człowieka z dobrym podejściem, którego uznają za przywódcę swojego stada. Ponadto, wymagają wygospodarowania większej ilości czasu na zaspokojenie zwiększonej potrzeby ruchu oraz zróżnicowanej stymulacji umysłowej. Świetnie odnajdą się w szczególności u boku osób aktywnych czy w domu z dużym ogrodem

Doberman będzie odpowiedni dla ludzi, którzy wychodzą naprzeciw jego potrzebom. Nie bez powodu pies tej rasy jest uważany za wymagającego, jednak w gruncie rzeczy oddanego, przywiązanego i przyjaznego rodzinie. Odpowiednia socjalizacja i konsekwentne szkolenie są jednak kluczowe dla wspólnego, harmonijnego życia z czworonogiem.