Udar cieplny, czyli dlaczego nie wolno zostawiać psów w samochodzie

Udar cieplny jest poważnym stanem zagrażającym życiu, zarówno w przypadku ludzi, jak i zwierząt. Przyczyną udaru cieplnego jest przegrzanie ciała: organizm nie jest w stanie regulować temperatury przez przyjmowanie wody i pocenie się. Zbyt wysoka temperatura ciała prowadzi do niewydolności wielonarządowej i ostrej niewydolności krążenia (tzw. wstrząsu).

Rozróżnia się udar cieplny, który wynika ze zbyt wysokich temperatur zewnętrznych, i udar cieplny, który jest skutkiem nadmiernego wysiłku fizycznego (np. bieganie obok roweru). W obu przypadkach ciało psa nie jest w stanie oddać na zewnątrz wystarczającej ilości ciepła. To prowadzi do niewydolności krążenia i uszkodzenia narządów.

Psy należą do zwierząt wrażliwych na ciepło i tylko w niewielkim zakresie temperatur czują się naprawdę dobrze. Już temperatury zewnętrzne od 22 do 25°C (bez ekspozycji na słońce) powodują, że wiele psów zmniejsza aktywność fizyczną. Wolą leżeć w zacienionych miejscach albo w domu, na chłodnej podłodze.

Psy prawie wcale się nie pocą. Mają bardzo mało gruczołów potowych, tylko w nielicznych miejscach. Należą do nich wyłącznie poduszki łap i nos. Psy regulują temperaturę ciała wyłącznie przez dyszenie i picie wody.

Podczas sapania ślina i wydzielina błon śluzowych rozrzedzają się, obniżając w ten sposób temperaturę ciała psa. Ale system ten działa tylko wtedy, gdy pies ma dostateczną ilość wody, aby ponownie nawilżyć śluzówki. Co gorsza, futro niektórych psów dodatkowo zatrzymuje ciepło. W temperaturze około 28°C ten delikatny „układ chłodzenia” psiego organizmu przestaje funkcjonować.

Nawet jeśli zaparkowany samochód początkowo nie stoi bezpośrednio na słońcu, już przy 25°C samo sapanie nie wystarczy psu do obniżenia temperatury ciała. Ponadto temperatura wewnątrz pojazdu wzrasta nieproporcjonalnie szybko: w ciągu kilku minut do 30°C i więcej. Pies nie ma też dostępu do wody, która pozwalałaby mu utrzymać wilgotność błon śluzowych. Na wykresie obok pokazano, jak szybko nagrzewa się wnętrze samochodu i jakie temperatury tam panują. To wyraźnie pokazuje, dlaczego nie można zostawiać psów w zaparkowanym samochodzie w ciepły i słoneczny dzień.

Ciepło jest szczególnie uciążliwe dla psów ras o gęstej lub długiej sierści, ale także tych, które dużo ważą. Przede wszystkim dotyczy to tak zwanych ras północnych, jak husky z gęstym podszerstkiem, i ciężkich, jak bernardyn. Psy o skróconych pyskach i drogach oddechowych, tzw. brachycefaliczne — mopsy, pekińczyki, boksery, buldogi angielskie i francuskie — szczególnie cierpią w ciepłe dni. Mają one zbyt małe pyski i zwężone nozdrza, więc wdychają zbyt mało powietrza chłodzącego, a ich śluzówki mają za małą powierzchnię, aby zapewnić odpowiednie rozpraszanie ciepła.

Zwłaszcza latem trzeba zwracać uwagę na psy zamknięte w samochodach na parkingach. Nie należy obawiać się działać szybko i sprawnie — dla cierpiącego psa liczy się każda minuta.