Królik w ciąży: ciekawostki dotyczące kindersztuby
15.05.2023 - Czas czytania: 3 minuty
Na niektórych właścicieli czeka czasami niespodzianka w postaci króliczego potomstwa. Może dojść do sytuacji, w której mały kupiony samczyk okazuje się być samiczką, a króliczy towarzysz został zbyt późno wykastrowany. Czasami ciąża u nowo pozyskanej samicy nie została rozpoznana lub została zatajona przez poprzedniego właściciela – w takiej sytuacji może niespodziewanie pojawić się puchate potomstwo. Niezależnie od tego, czy narodziny króliczych dzieci są niespodzianką, czy zostały zaplanowane: w okresie ciąży i połogu królicza mama potrzebuje specjalnej opieki.
Kiedy króliki osiągają dojrzałość płciową?
Osiągnięcie dojrzałości płciowej zależy od rasy lub wielkości królika. Zwierzęta, które należą do ras miniaturowych lub małych, osiągają dojrzałość płciową wcześniej, niż większe zwierzęta. Uważa się, że w przypadku małych królików następuje to mniej więcej w trzecim miesiącu życia, a w przypadku większych zwierząt (od pięciu kilogramów wzwyż) dojrzałość płciowa osiągana jest w czwartym – piątym miesiącu życia. Dlatego ważne jest, aby kastrację przeprowadzić w odpowiednim czasie i tym samym zapobiec niepożądanemu potomstwu, które może pojawić się już od około 12 tygodnia życia królika. Koniecznie odpowiednio wcześnie zasięgnij porady lekarza dotyczącej tych kwestii. Ciąża może prowadzić do licznych komplikacji, szczególnie u zbyt młodych królików. W najwyższym interesie zwierząt jest zatem rozdzielenie przedstawicieli obu płci – aż do czasu przeprowadzenia kastracji u samców, aby wyeliminować ryzyko. Dojrzałość płciowa u młodych zwierząt różni się od dojrzałości hodowlanej: pojawia się w wieku około sześciu do ośmiu miesięcy i wywołuje zwiększony popęd płciowy u niekastrowanych zwierząt.
Po czym rozpoznam, czy królik jest w ciąży?
Samice królików są gotowe do poczęcia przez cały rok. Ich popęd seksualny jest tak silny, że już sama obecność płodnego samca sprawia, że zaczyna się u nich okres godowy. Pojedyncze krycie trwa około 15 sekund i wystarczy, aby samica zaszła w ciążę. Jednak nawet na krótko przed porodem przyszła królicza mama nie pokazuje oznak ciąży – obwód brzucha tylko nieznacznie się zwiększa, a zwierzę jest nadal równie ruchliwe i zwinne. Dlatego właśnie ciąże u królików często pozostają niewykryte prawie do rozwiązania. Dopiero wtedy zwierzę daje wyraźne wskazówki poprzez swoje zachowanie:
Cechy charakterystyczne ciąży
- Agresja: nie wszystkie, ale wiele samic w okresie ciąży zaczyna bardziej kaprysić i warczeć na inne króliki w grupie, lub próbuje je odstraszać.
- Nerwowość: królicza mama wygląda na nieco onieśmieloną i mniej podekscytowaną niż zwykle, nawet w obecności znajomych osób.
- Budowanie gniazda: zwierzę zaczyna znosić materiał budulcowy, a nawet wydzierać własne futro. Szuka bezpiecznego schronienia, na przykład budki do ukrycia się, i buduje w niej gniazdo.
- Wyciek mleka: na krótko przed terminem porodu uważny obserwator zauważy u niektórych samic królików, że listwa mleczna staje się nabrzmiała, a z sutków może wypływać mleko.
Uwaga: wszystkie te objawy są również obserwowane w przypadku ciąż urojonych — nie są one niczym rzadkim w przypadku samic królików, ale nie występują u wszystkich zwierząt i nie zawsze z taką samą intensywnością. Jeżeli Twój królik wykazuje silne objawy behawioralne i może się to zdarzać bardzo regularnie, należy skonsultować się z weterynarzem: Mogą wystąpić problemy z równowagą hormonalną, które sprzyjają chorobom wtórnym.
Jak długo trwa ciąża u królików?
Ciąża u królika trwa prawie dokładnie jeden miesiąc. Dopiero na krótko przed terminem porodu samica królika zaczyna budować gniazdo. W miocie, w zależności do rasy, na świat przychodzi od jednego do dziesięciu młodych. Maluchy rodzą się niewidome i są całkowicie pozbawione sierści. Matka karmi je tylko raz dziennie. Króliczki opuszczają gniazdo w drugim tygodniu życia na krótkie wypady, a od trzeciego tygodnia życia zaczynają interesować się pokarmem stałym i uroczo mamroczą – w dalszym ciągu ssą pokarm matki. Dopiero od szóstego tygodnia życia zaczynają stopniowo zmieniać dietę z mleka matki na pokarm dla dorosłych. Od dziesiątego tygodnia życia maluchy zaczynają samodzielnie się poruszać. Królicza mama jest gotowa do poczęcia zaraz po wydaniu na świat miotu – w kategoriach czysto matematycznych w ciągu roku samica może być w ciąży do dziesięciu razy.
Na co muszę uważać, jeżeli chodzi o królicze potomstwa?
Najważniejsze pytania, które każdy hodowca powinien sobie zadać przed planowaniem króliczego potomstwa:
- Czy mogę wziąć odpowiedzialność za młode zwierzęta?
- Czy mam wystarczająco dużo miejsca i możliwości, aby w odpowiedni dla gatunku sposób opiekować się stadem królików, na które złożą się rodzice wraz z potomstwem, lub oddać je w odpowiedzialne ręce?
- Czy, jeżeli zajdzie taka konieczność, będę w stanie wykarmić stadko małych królików, jeżeli okaże się, że królicza mama nie może się nimi zaopiekować?
Jeżeli nie możesz bez cienia wątpliwości odpowiedzieć twierdząco na wszystkie te pytania, ze względu na siebie oraz zwierzęta lepiej powstrzymaj się od ich rozmnażania. Jeżeli jednak Twoje stadko się powiększy, postaraj się, aby królicza mama i maluchy miały zapewniony jak najbardziej przyjemny i bezpieczny start w życie:
W taki sposób pomożesz króliczej mamie
- Pokarm uzupełniający: przyszłą króliczą mamę można wzmocnić dodatkowymi witaminowymi, białkowymi i mineralnymi suplementami diety. Zwróć się o poradę do swojego weterynarza lub sklepu zoologicznego.
- Spokój: nie narażaj ciężarnej samicy na stres. Obejmuje to przenoszenie się do innego wybiegu, kontakt z obcymi królikami w grupie lub hałas.
- Praktyczny kojec: zapewnij króliczej mamie specjalny, bardzo duży kojec jako schronienie, w którym może zbudować gniazdo. Skrzynki mają tę zaletę, że dach jest zdejmowany, dzięki czemu można wykonywać wszelkie prace porządkowe bez powodowania zbyt dużych zakłóceń.
- Sprawdzenie miotu: poród u królików odbywa się w nocy. Rano sprawdź gniazdo i usuń pozostałości poporodowe, a także maluchy, które nie przeżyły. Jeżeli młode wypadły z gniazda, włóż je z powrotem: matka nie zwraca uwagi na to, czy któreś z jej maluchów gdzieś się zapodziało.
- Zakaz wstępu dla samców: w pierwszej chwili po przyjściu maluchów na świat samce nie powinny mieć dostępu do gniazda. Niektóre samce reagują agresywnie na potomstwo.
