Króliki i choroby oczu: w ten sposób możesz pomóc
15.05.2023 - Czas czytania: 4 minuty
Swoimi dużymi, przeważnie ciemnymi oczami i spokojnym spojrzeniem króliki podbijają serca miłośników zwierząt. Jednak ich narządy wzroku są bardzo podatne na wszelkiego rodzaju choroby. Jeżeli zauważą Państwo, że oczy Państwa chrupacza tracą blask lub wypływa z nich nietypowa wydzielina, zwierzę szybko potrzebuje pomocy lekarskiej.
Jak zbudowane są oczy królika?
Oczy dzikich królików są idealnie dostosowane do ich stylu życia: znajdują się z boku głowy i są lekko wypukłe, dzięki czemu zwierzęta, które zawsze są gotowe do ucieczki, mogą zobaczyć prawie wszystko, co dzieje się dookoła nich. Okolice oczu są również mniej owłosione, dzięki czemu futro nie zasłania widoku. Łowcom nie jest zatem łatwo podkraść się niepostrzeżenie do królika. Widzenie przestrzenne, dzięki któremu króliki mogą postrzegać otoczenie w trzech wymiarach, jest ograniczone do około 20 stopni. Oznacza to, że chrupacze widza wyraźnie jedynie to, co dzieje się przed nimi.
Wszystko to, co znajduje się dokładnie przed jego nosem, jest w martwym polu dalekowzrocznego królika; rekompensują to zmysł węchu i wąsy na pysku, które odgrywają ważną rolę w odbieraniu otoczenia. Niektóre króliki domowe mają mniejsze pole widzenia, na przykład z powodu bujnej sierści lub obwisłych uszu. Postrzeganie kolorów przez króliki jest ograniczone, ponieważ nie posiadają one receptorów, które pozwalałyby im postrzegać światło czerwone: widzą tylko dwa podstawowe kolory. Ponieważ źrenice królików są zawsze rozszerzone, oślepia je jasne światło. Posiadają one dodatkową powiekę, przezroczystą błonę migawkową. W przeciwieństwie do innych zwierząt ta powieka, która na przykład chroni przed przeciągami i kurzem, nie zakrywa całego oka.
Jak rozpoznać choroby oczu u królików?
Choroby oczu zdarzają się u królików dość często i należy je szybko leczyć, ponieważ w przeciwnym razie istnieje ryzyko, że staną się przewlekłe. Choroby narządu wzroku są stosunkowo łatwe do rozpoznania, ponieważ zwykle towarzyszą im wyraźny wyciek, obrzęk i zaczerwienienie. Jeżeli dojdzie do uszkodzenia rogówki, króliki stają się również wrażliwe na światło, wyraźnie mrugają lub trzymają oczy zamknięte. Niektóre króliki mają naturalne plamy pigmentowe na oczach. Takie indywidualne cechy nie są chorobą, ale mogą wprowadzać w błąd podczas stawiania diagnozy.
Jakie są choroby oczu królika?
Oprócz mechanicznych urazów oka spowodowanych ciałami obcymi lub konfrontacjami z innymi królikami, u tych małych futrzaków występuje wiele powszechnych chorób oczu.
- Zapalenie woreczka łzowego: kiedy dochodzi do zablokowania przewodu nosowo-łzowego, zwykle jest to spowodowane problemami z zębami lub infekcją bakteryjną. Produkowana jest wodnista lub – w przypadku infekcji bakteryjnych – mleczna wydzielina, w wyniku czego obszar wokół oczu staje się wilgotny i dochodzi do powstawania strupów, a także do częściowego wypadania włosów. Weterynarz może zazwyczaj pomóc, stosując leczenie stomatologiczne lub płukanie kanalików łzowych oraz podając antybiotyki.
- Zapalenie spojówek: do zapalenia spojówek może dojść z różnych powodów. Choroba ta objawia się zaczerwienieniem i obrzękiem błony śluzowej oczu. Może również dojść do produkcji wydzieliny. Za zapaleniem spojówek mogą również stać alergie i urazy – w przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek choroba może być przenoszona z jednego zwierzęcia na inne. Leczenie tej choroby oczu odbywa się za pomocą stosowanych miejscowo maści lub kropli.
- Zapalenie rogówki: w przypadku tej choroby chodzi o uszkodzenie rogówki, które może być bardzo bolesne. Zwierzę często mruga, w oku mogą być widoczne plamy o mlecznym zabarwieniu lub czerwonawe naczynka. Oprócz czynników mechanicznych, zapalenie rogówki może być wywoływane przez takie choroby, jak myksomatoza lub zapalenie nosa u królika. Leczenie polega na podawaniu kropli lub maści.
- Zaćma i jaskra: zmętnienie soczewki lub glaukoma mogą mieć różne przyczyny: istniejące obciążenie organizmu w postaci cukrzycy lub zapalenie naczyniówki mogą sprzyjać chorobie. W zależności od indywidualnej sytuacji leczenie farmakologiczne może zapewnić skuteczną pomoc, np. w normalizowaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Zaćma jest stosunkowo częstym objawem starości.
- Wytrzeszcz: w przypadku tej dolegliwości oko jest mocno wysunięte do przodu. Czynnikiem wywołującym ten stan są guzy, problemy z zębami i ropnie. Z reguły problem ten koryguje się operacyjnie, a oko dotknięte zmianą może wymagać usunięcia. Co ważne: króliki niewidzące na jedno oko zadziwiająco dobrze radzą sobie z poruszaniem się w obrębie znanego sobie środowiska. Tzw. „tłuste oko” jest chorobą dziedziczną, która objawia się opadającą powieką i widocznym woreczkiem spojówkowym; choroba ta staje się często widoczna dopiero u dorosłego zwierzęcia.
- Wypadnięcie trzeciej powieki: urazy, uszkodzenie, infekcje i choroby organiczne mogą powodować trwałe przesunięcie trzeciej powieki po oku.
Co mogę zrobić, jeżeli oczy królika łzawią?
Jeżeli podejrzewasz u swojego królika chorobę oczu lub uraz, wykonaj następujące czynności:
Jak należy postępować w przypadku choroby oczu?
- Środowisko o niskim poziomie czynników wywołujących podrażnienia: należy zadbać o to, aby chory królik znalazł się w chronionym miejscu, w którym nie będzie miał kontaktu z przeciągami, wiatrem, bezpośrednim oddziaływaniem promieni słonecznych, jasnym światłem lub zanieczyszczonym powietrzem (dym papierosowy, opary).
- Wstępna ocena: spróbuj ustalić, czy podrażnienie nie jest spowodowane obecnością w oku ciała obcego, tj. kawałek słomy tkwiący pod powieką. Uwaga: pod żadnym pozorem nie próbuj samodzielnie usuwać takich ciał obcych. Istnieje poważne ryzyko doprowadzenia do urazu!
- Wizyta w lecznicy weterynaryjnej: weterynarz w profesjonalny sposób usunie ciało obce powodujące podrażnienie i ustali, czy nie doszło do uszkodzenia rogówki, jeżeli takie ciało obce będzie obecne w oku. Jeżeli nie jest to rana, a choroba, zainicjuje odpowiednie leczenie.
- Leki: w przypadku chorób oka najczęściej stosuje się krople lub maści. Krople do oczu pozwalają na łatwiejszą aplikację leku, a maści mają dłuższe działanie. Aby podać królikowi krople lub maść, najlepiej jest przytrzymać zwierzę na podłodze: jest to mniej stresujące dla zwierzęcia niż podnoszenie go do góry.
- Przemywanie: pod żadnym pozorem nie można przemywać oczu za pomocą herbatki rumiankowej, chociaż ten domowy środek jest polecany w wielu miejscach. Zamiast tego należy użyć tzw. sztucznych łez lub roztworu soli fizjologicznej z apteki. Zwilż nimi płatek kosmetyczny lub gazę, a następnie przetrzyj rzęsy zwierzęcia, kierując się od zewnątrz do wewnątrz. Ważne: do każdego przemywania należy użyć świeżych wacików.