Oswajanie dzikiego kota: jak przemienić bezpańskiego 'tygrysa' w domownika?

Obraz dzikich kotów, swobodnie żyjących na ulicach, znamy przede wszystkim z krajów południowych. Wiele organizacji zajmujących się ochroną zwierząt dokłada wszelkich starań, aby złagodzić nieszczęście zwierząt, sterylizować i zabierać je z ulicy, aby móc przekazać je w ręce miłośników zwierząt. Jednak nawet w Państwa bezpośrednim sąsiedztwie mogą znajdować się grupy dzikich kotów, które osiedliły się w odpowiednich miejscach: na terenach poprzemysłowych, w opuszczonych budynkach, w zaroślach na starych cmentarzach. Znajdą tam odrobinę ochrony oraz pożywienie w postaci upolowanych zwierząt.

Zdziczałe koty domowe nie otrzymują zatem pewnej ochrony ani opieki medycznej. Niekontrolowane rozmnażanie się i wysoki współczynnik reprodukcji sprawiają, że grupy kotów gwałtownie rosną, jednak duża część kociąt nie osiąga wieku dorosłego. Próby zaangażowanych osób prywatnych i obrońców przyrody w celu schwytania i przeprowadzenia sterylizacji kotów mieszkających na ulicy w celu ograniczenia ich rozmnażania się zasługują na szacunek.

Często takie koty są przenoszone po kastracji na tereny takie, jak farmy lub stajnie jeździeckie, gdzie mogą poruszać się niezależnie, ale pod nadzorem człowieka. Czasami stowarzyszenia te przekazują również małe koty, które nadal mogą, oddane w kochające ręce, zostać wychowane na zwierzęta domowe. Lepszą pomocą od oswojenia dorosłego włóczykija za wszelką cenę jest pomaganie takim stowarzyszeniom poprzez przekazywanie środków finansowych lub ofiarowanie pomocy w naturze.

Im młodszy jest włóczący się kot, tym większe prawdopodobieństwo, że uda się go oswoić. W przypadku kotów włóczących się od lat praktycznie niemożliwe jest przyzwyczajenie go do ludzi. Jeżeli spędziły one ważną fazę socjalizacji na wolności, będą kultywować takie doświadczenia przez całe swoje życie.

Frustracja jest nieunikniona, jeżeli nie uda się Państwu zmienić zwierzęcia we współlokatora. Innymi słowy, prosimy postarać się pomóc starym włóczęgom w inny sposób zamiast pozbawiać go wolności. Prosimy poszukać młodego, możliwie osieroconego kotka, w przypadku którego istnieje pewna szansa na skuteczne oswojenie. Ponadto w przypadku dużą rolę ogrywa to, czy zwierzę miało jakiekolwiek negatywne doświadczenia w kontaktach z ludźmi.

Może za pośrednictwem organizacji zajmującej się ochroną zwierząt znaleźli już Państwo swojego pupila, być może mały włóczykij z własnej woli postanowi z Państwem zamieszkać. W takim przypadku mogą Państwo założyć, że kot od jakiegoś czasu Państwa obserwował i że dobrze zna ludzi. Jeżeli dokarmiają Państwo zwierzę lub pewnego dnia z własnej woli wejdzie ono przez otwarte drzwi werandy, aby zająć kanapę, pierwszy krok mają Państwo za sobą.

Żbik nie jest tym samym, co zdziczały kot. Dzikimi kotami żyjącymi w naszej szerokości geograficznej są żbik europejski i ryś. Rysie mają charakterystyczny wygląd, którego nie sposób jest pomylić, i pomimo różnych projektów mających na celu ich ponowne zasiedlenie, rzadko występują w Polsce. Żbik, ze względu na swoją postawę i futro, może zostać przez laika łatwo pomylony z bardzo dużym kotem domowym o tygrysim futrze.

Zwierzęta te są jednak nieśmiałe, żyją głównie w lasach i unikają kontaktu z ludźmi. W przeciwieństwie do zdziczałego kota domowego nie można „oswoić” prawdziwego żbika – nie licząc faktu, że dzikie zwierzęta z różnych powodów nie nadają się jako zwierzęta domowe. Ponadto są prawnie chronione: trzymanie takiego zwierzęcia byłoby karalne.